Locatiezoekers: webkaarten wijzen de weg
14
ARTIKEL
2OO3-XXIX-4
Mac Gillavry
gebruik van geografische informatie, kartografische vormgeving, onderzoek TREFWOORDEN
use of geographica! information, map design, research KEYWORDS
utilisation de rinformation geographique, conception cartographique, recherche MOTS-CLES
Inleiding
Als een Website voor een bedrijf het visitekaartje op het web is,
dan zijn locatiezoekers de adresgegevens op het visitekaartje:
"Hier zijn wij gevestigd". Met een locatiezoeker kunnen ge-
bruikers de dichtstbijzijnde vestiging van een bedrijf vinden.
Het leidt gebruikers naar fysieke locaties: vestigingen, filialen,
agentschappen, dealers en afgiftepunten zoals bijvoorbeeld
pinautomaten. Gebruikers voeren hun adresgegevens in, waar-
na de locatiezoeker een lijst met de dichtstbijzijnde vestigingen
op het beeldscherm toont. Dit artikel presenteert de resultaten
van een onderzoek naar locatiezoekers op de Websites van Ne-
derlandse detailhandels.
Veelal rieht het onderzoek naar kaartgebruik op het web zieh
op het aantal kaarten dat door kaartensites wordt geprodu-
ceerd [bijvoorbeeld Peterson, 2001]. Inderdaad is het aantal
kaarten dat Websites zoals Map24.com in Duitsland, Multi-
map.com in Groot-Brittannie en Lokatienet.nl in Nederland
produceren bijna verdriedubbeld in de 12 maanden tot Okto
ber 2002 [Nielsen/NetRatings, 2002]. Desalniettemin ontvan-
gen deze kaartensites de meeste inkomsten door de verkoop
van produeten zoals locatiezoekers aan andere bedrijven, niet
uit de advertentie-inkomsten van de eigen Website. Bovendien
bieden deze kaartensites tegenwoordig meerdere diensten aan,
die niet altijd kaartgebonden zijn. Daarom is het moeilijk om
een typische gebruikerssessie te omschrijven, terwijl het ge-
bruiksdoel van een locatiezoeker veel duidelijker omschreven
kan worden. Tenslotte heeft een recent onderzoek uitgewezen,
dat gebruikers van locatiezoekers die adresgegevens opvragen
vaker geneigd zijn om een filiaal te bezoeken en tot aankoop
over te gaan [Vicinity, 2001]
Websites in de detailhandel
Voor het onderzoek zijn Nederlandse Websites gekozen van
detailhandels die genoemd worden in Global Powers of Retai-
ling [Cohen Carey, 2002]Dit rapport heeft betrekking op
de 200 grootste, wereldwijde detailhandels. Meer dan de helft
(56 procent) van de bedrijven in dat rapport hebben een loca
tiezoeker op hun Website, waarmee het edn van de meest gang
bare dementen op Website van detailhandels is: locatiezoekers
Naast zijn werkzaamheden
als Internet GIS ontwik-
kelaar bij het RIVM in
Bilthoven onderhoudt
Edward Mac Gillavry een
eigen Website waar hij
diverse kartografische
onderwerpen bespreekt.
[e] edward@webmap-
per.net, [h] http://web-
mapper.net/
zijn voor deze bedrijven dus een belang-
rijk middel voor de verkoop en marke-
ting.
Het belang dat deze bedrijven blijkbaar
hechten aan locatiezoekers maakt de
groep interessant voor dit onderzoek
naar locatiezoekers. Er zijn twee catego-
rieen van wereldwijde detailhandels met
een Nederlandse Website:
Nederlandse detailhandels (bijvoor
beeld C&A) en detailhandels die een
werkmaatschappij zijn van een Neder-
lands detailhandelsconcern (V&D is
bijvoorbeeld onderdeel van Koninklij-
ke Vendex kbb).
Buitenlandse detailhandels die op de
Nederlandse markt opereren (bijvoor
beeld Aldi en McDonald's).
Aangezien het Engels veel in de Neder
landse reclame wordt gebruikt, hoeft de
Website niet noodzakelijk in het Neder-
lands te zijn gesteld. De verschillende
werkmaatschappijen van een detailhan
delsconcern zijn vastgesteld door middel
van informatie op de Website van het be
treffende concern zoals beschikbaar in
begin december 2002.
Onder de Nederlandse detailhandels
heeft Schaap Citroen, onderdeel van
de Koninklijke Vendex kbb geen Websi
te. Dit kan deels verklaard worden door
de aparte positie binnen het concern.
Het karakter van een zeer exclusieve ju-
weliersketen kan een andere reden zijn.
Bovendien zijn er slechts 11 vestigingen
in Nederland. Super de Boer, samen met
Edah en de Konmar onderdeel van het
detailhandelsconcern Laurus, heeft 00k
geen Website. Tweederde van de winkel-
keten bestaat uit zelfstandige onderne-
mers. Deze gedecentraliseerde struetuur
zou de afwezigheid van deze winkelketen