KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2OO3-XXIX-4
Door het toevoegen van de vier nieuwe
hoofdstukken, bevat het boek meer in-
formatie dan zijn voorganger. Toch is
deze editie iets compacter in aantal pagi-
na's. Heel wat figuren werden namelijk
kleiner weergegeven dan in de eerste edi
tie voor zover de leesbaarheid het toeliet.
Verder is aan de lay-out van dit boek
niets veranderd, maar deze kleine in-
greep zorgt er voor dat deze uitgave veel
beter oogt.
Het boek is rijkelijk gei'llustreerd met
vele duidelijke en effectieve monochro
me figuren. In het midden van het boek
zijn enkele kleurenpagina's opgenomen.
De auteurs van dit boek hanteren een
vloeiende schrijfstijl wat ervoor zorgt dat
het boek zeer vlot leesbaar is. Doordat er
een goed evenwicht is tussen de tekst en
illustraties, is het boek een aanrader voor
aankomende geografen, kartografen en
Gis-gebruikers. Ook heel wat doorwin-
terde kartografen, geografen en geoinfor-
matici kunnen er hun basiskennis in bij-
schaven.
Wat deze tweede editie extra aantrekke-
lijk maakt, is de begeleidende Website.
Deze voorziet plaats voor aanvullende
informatie bij de verschillende hoofd
stukken. Je vindt er bijkomende illustra
ties en een lijst met verwijzingen naar re
levante Websites. Momenteel bevat het
enkel voor een bepaald aantal hoofd
stukken bijkomende informatie. De au
teurs hebben de hoop om in de toe-
komst via de Website toegang te geven
tot oefeningen op de verschillende kar-
tografische technieken. Deze Website zal
een belangrijke meerwaarde betekenen
voor dit boek, dat daardoor nog aantrek-
kelijker zal worden om het voor onder-
wijsdoeleinden te gebruiken.
L. Vansteenvoort Ph. De Maeyer
De sterkste kaart van Amsterdam
Schaal 1:12.500
Amsterdam: Buijten Schipperheijn
Recreatief, 2003.
95,5 x 139 cm, gev. 23,5 x 16 cm.
ISBN 90-5881-048-8
Prijs 13,50
De sterkste kaart van Amsterdam Staat
voor het materiaal waarop de kaart ge-
drukt is. Reeds enige tijd worden er
kaarten, vooral toeristenkaarten, op
kunststofmateriaal gedrukt. Dit zou vol-
gens de uitgever de eerste stadsplatte-
grond op kunststofmateriaal zijn. De
stadsplattegrond van Amsterdam moet
op deze (onverwoestbare) kunststof lang
meegaan en leesbaar blijven op de vou-
wen. De kaart kan in weer en wind mee
en mag nat worden. Ook vele malen
vouwen schaadt de leesbaarheid niet. Be
ter gezegd: de kaart gaat wat langer mee
maar slijt op den duur net zo goed als
andere kaarten en dat is voor de verko-
per wat onvoordeliger.
De kaart met een schaal 1:12.500 heeff
een duidelijke typografie, de kleuren
hebben echter soms de neiging te over-
heersen. Zo tast het rood van de
tram/buslijnen op diverse plaatsen de
leesbaarheid van de straatnamen aan, zo-
als bij de Antwerpenbaan, Jeanne d'Arc-
laan (Arclaan J D' is trouwens een
vreemde afkorting), Kraaiennestpad,
Kinkerstraat en Hoekenes bijvoorbeeld.
Een naam die meerdere malen voorkomt
geeft de lezer geen probleem maar een
eenmalige naam wel. Ook lopen Symbo
len een enkele maal door elkaar, hetgeen
niet erg is als een Supermarkt dan ook
maar een restaurant heeft, zoals bij de
Okechemstraat/Krusemanstraat. Jammer
dat bekende brugnamen zoals de Blauw-
brug niet vermeld worden, terwijl de
Veeneikbrug wel een plaatsje krijgt. Zo
wordt de locatie van het politiebureau in
Ouderkerk wel en worden die van Die
men en Duivendrecht niet met een sym-
bool aangegeven. Bij de wandelpaden op
bijvoorbeeld de Nieuwe Oosterbegraaf-
plaats wordt de entree aan de Zaaiersweg
niet aangegeven en de ingang aan de Ro-
zenburglaan ligt te ver, meer terug rich-
ting Zaaiersweg.
De postcodedistricten zijn te goed aan
gegeven en overheersen in het kaartbeeld
evenals de spoorlijnen en metrolijnen
die aan de leesbaarheid afbreuk doen, ze-
ker wanneer zij parallel lopen. De schaal
van de kaart en het ruitennet zijn goed,
de legenda dekt de lading.
Het stratenregister is goed leesbaar.
Waar een naam uit twee delen bestaat
komt eerst het 'bijvoeglijk naamwoord',
daarna in alfabetische volgorde de volg-
naam. Steekproefsgewijs een paar opval-
lende fouten: Akersluis heet Akersluis-
pad, Antoniebreestraat moet zijn Anto-
nies-breestraat komt voor Antoniesluis,
de Azaleastraat (Diemen) P24, maar P24
ligt in Duivendrecht, de Boerstraat O14
heet Alexander Boerstraat of A. Boer
straat en het is Jeltje De Bosch Kemper-
pad, met twee woorden. Bij de zieken-
huizen ontbreekt het Antoni van Leeu-
wenhoekhuis, Plesmanlaan 121. Het
adres van het politiebureau in Ouder
kerk a/d Amstel is: Wilhelminalaan 45
niet Zetterij 6.
Vele namen voor Amstelveen staan zo-
wel in de registers aan voorzijde en ach-
terzijde van de kaart vermeld, weliswaar
met verschillende coderingen, maar is
dit noodzakelijk?
Conclusie
Voor wat betreft de voorzijde is er ge-
tracht zoveel mogelijk informatie op een
kaart te zetten, hetgeen een kaart nooit
ten goede komt. De leesbaarheid van de
kaart wordt overschaduwd door dit ele-
ment. Daarnaast is het formaat van de
kaart veel te groot en onhandig voor de
doorsnee gebruiker. Aan de wand zal de
kaart het wel doen maar dan heeft de
achterzijde geen nut of men moet twee
kaarten gebruiken. De informatie die ge-
boden wordt is niet siecht maar karto-
grafisch gezien voor verbetering vatbaar.
De achterzijde van de kaart geeft een re-
delijke kaart van Amstelveen waarbij,
hoewel het kaartbeeld wat rüstiger over-
komt, dezelfde opmerkingen gelden als
voor de kaart aan de voorzijde. Ook het
register laat hier en daar een steek Valien.
De omgevingskaart met de aantrekkelij-
ke fietsroutes is voor een echte toeristi-
sche fietser onbruikbaar. Het is leuk te
zien dat de fietser van Durgerdam via
Ransdorp en Zunderdorp naar Lands
meer kan komen maar voor meer details
zal een gewone fietskaart de voorkeur
verdienen. En fietser wil immers over
meer informatie beschikken.
Vanzelfsprekend is het prettig dat de
kaarten een overzicht geven van open-
baar-vervoer lijnen, musea, eetgelegen-
heden, theaters, boekhandels, bioscopen,
bootverhuur, sportaccommodaties, zie-
kenhuizen en politiebureaus. Alles op
een kaart op groot formaat. Hier kan
een te hoge informatiedichtheid de lees
baarheid aantasten en of dit kaartfor-
maat nu is wat de doorsnee gebruiker
zoekt, valt te betwijfelen. In gevouwen
vorm spreekt de hechting met klitten-
bandrondjes bij zo'n grote kaart wel aan.
De buitenkant zal toeristen aanspreken.
Aan de kleurkeuze zou best iets gedaan
mögen worden. Er moet een duidelijk
verschil zijn tussen de vlakken en lijnen
en daar moet (zie hiervoor de legenda
van de kaart "Zomaar wat fietsen") be-
slist wat aan gedaan worden. Gebruiks-
vriendelijkheid, handzaamheid en groot-
te verdienen hier geen pre. De stadsplat
tegrond mag dan als sterkste kaart van
Amsterdam een Sterke body hebben,
kartografisch valt de sterkte tegen.
Chr.J. Snabilie
58
