Management van kaartreproductie
aspecten van de kostprijscalculatie
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Ph. De Maeyer, J.-M. Pelle Ch. Collard
kaartproductie, reproductie, kostencalculatie, overzicht TREFWOORDEN
map production, reproduction, cost calculation, survey KEYWORDS
production de cartes, reproduction, calcul des coüts, etude mots-CLES
Philippe De Maeyer is
Hoofddocent Cartografie-
GIS aan de Vakgroep
Geografie - Universiteit
Gent, Krijgslaan 281, S8,
9000 Gent, Belgie,
[e] Philippe.DeMaeyer@
UGent.be,
[t] +32 (0)9 264 46 88
Christophe Collard is
Assistent Cartografie-GIS
aan de Vakgroep Geo
grafie - Universiteit Gent,
[e] Christophe.Collard
UGent.be,
[t] +32 (0)9 264 46 89
Jean-Michel Pelle is werk-
zaam bij Bureau de
Recherches Geologiques et
Minieres (BRGM), Service
Connaissance et Diffusion
de ('Information
Geologique, BP6009 3,
Avenue Claude Guillemin,
45060 Orleans Cedex, 2,
Frankrijk,
[e] jm.pelle@brgm.fr,
[t] +33 (0)2 38 64 3279
In de beginfase (1985-1995) van het automatiseringsproces
binnen de kartografie ging veel tijd en aandacht naar Proble
men van uitwisseling van gegevens, beperkingen van opslag-
capaciteit, snelheid van verwerking e.d. In deze periode wer
den voornamelijk productielijnen met eigen dataformaten en
gesloten specifieke technische karakteristieken ontwikkeld.
Sinds een dental jaren kunnen we echter vaststellen dat de
communicatie tussen de stroomopwaarts kartografische pak
ketten en de stroomafwaartse reproductietechnieken verbe
terde.
De evolutie van de paginabeschrijvende talen zoals Postscript
en pdf, maar voornamelijk de verbeterde kwaliteit van de
drivers om deze talen te genereren en de Raster Image Pro-
cessors (rip) om ze te interpreteren, hebben ervoor gezorgd
dat men vanuit de kartografie een meer gestandaardiseerde
input heeft naar het vermenigvuldigingsproces toe.
In dit artikel wordt getracht de kostenfactoren te omschrij-
ven die het vermenigvuldigingsproces van een gedrukte kaart
bei'nvloeden.
Wisselwerking en externe factoren
Een grafische voorstelling van de factoren die de kostprijzen
van reproductie (in brede zin) bei'nvloeden wordt gegeven in
figuur 1. De kostenanalyse van het vermenigvuldigingsproces
wordt opgesplitst in twee delen, wat aanleiding geeft tot twee
kosten. Enerzijds hebben we de kosten gekoppeld aan de ver-
menigvuldiging s.s. (W), anderzijds deze te wijten aan de af-
werking en distributie {A&D) Onder de kosten voor afwerking
en distributie verstaan we onder meer verpakking of verzen-
ding en vouwen of veredeling.
Het is steeds de bedoeling, in functie van de verplichtingen
opgelegd door de opdrachtgever, en mits respect van de gestel-
de kwaliteitsnormen, de kosten te minimaliseren. Vooraleer de
verschillende wisselwerkingen verder uit te diepen, merken we
op dat een aantal externe factoren op deze kostenminimalisatie
kunnen doorwegen. Hierdoor kunnen bepaalde economisch
verantwoorde keuzes door deze externe factoren volledig wor
den gedomineerd. Zo kan men stellen dat, indien de op
drachtgever vasthoudt aan een bepaalde schaal en een bepaalde
dekking of grondgebied, deze keuze ondubbelzinnig de afme-
tingen van het kaartblad determineert. In het beste geval zal
men in Staat zijn door een aangepaste lay-out enkele centime-
ters te besparen in de hoogte of breedte. Nochtans kunnen,
zoals verder duidelijk zal worden, deze centimeters een kriti
sche betekenis hebben. Een andere externe factor is wat we be-
stempelen als serie- of kwaliteitsdominantie. Een kaart die deel
uitmaakt van een serie, bijvoorbeeld een kaartblad uit een geo
logische kaartserie, kan zomaar niet plots op een andere pa-
piersoort worden geproduceerd of, na jaren van meerkleuren-
druk, plots in vierkleurendruk worden gereproduceerd. Het-
zelfde geldt bij kwaliteitsdominantie. In sommige gevallen zijn
de kwaliteitseisen die vooropgesteld worden zo dominant dat
er geen sprake kan zijn van kostenminimalisatie. Deze drie ex
terne dominante factoren zijn bovenaan figuur 1 voorgesteld.
De termijn waarover men beschikt om het project af te werken
is een vierde externe factor die de kostprijs bei'nvloedt. De
tijdsfactor kan op verschillende manieren de kostprijs bei'n
vloeden. Enerzijds is er de eigenlijke productietijd van het ver
menigvuldigingsproces. Een beperkte productietijd kan een in-
vloed hebben op de keuze van aangewende techniek, op de
7
