Deze keuzen worden niet in een vaste volgorde af
gewerkt. In de verschillende fasen in het beleidsproces
zal het steeds nodig zijn om de keuzen opnieuw langs
te lopen en zo nodig bij te stellen.
4.4.1 Doel en doelgroep
De rol die kaarten kunnen spelen leidt ertoe dat glo
baal twee fasen kunnen worden onderscheiden in de
beleidscyclus.
De eerste fase is meer "naar binnen gericht". Het gaat
om de vakgemeenschap in brede zin, van ambtenaren,
wetenschappers, adviseurs, sectordeskundigen, maar
kan ook de 'interne besluitvorming' bij bestuurders
omvatten. Een heel scala aan activiteiten wordt ont
plooid, van min of meer recht toe-recht aan planvoor
bereiding zoals een bestemmingsplanherziening tot
milieu-effectrapportages of abstracte en vergaande
scenariostudies die uitsluitend bedoeld zijn om intern
de gedachten te scherpen en lijnen uit te zetten.
De tweede fase is "naar buiten gericht": bedoeld om
de resultaten van de eerste fase in openbaar debat
te presenteren voor democratische besluitvorming.
De doelgroep ("burger en politiek") bestaat uit inspre
kers, belangenorganisaties, volksvertegenwoordigers.
Ook hier is de breedte in het soort (kaart)producten
enorm: van bestemmingsplan tot planologische kern
beslissing.
In beide fasen kunnen kaarten een verschillende rol
spelen. Van veel kaarten is het absoluut niet de bedoe
ling om ze letterlijk tot uitvoering te brengen. Ze zijn
bedoeld als verkenning van uiterste mogelijkheden
of om de consequenties van een bepaalde strategie
in beeld te brengen. Dergelijke kaarten spelen een
rol in het proces maar hebben daarbuiten geen formele
functie. Daartegenover staan streekplankaarten, PKB-
kaarten en dergelijke: deze hebben wel degelijk de
bedoeling om de werkelijkheid te beïnvloeden en
behouden hun functie dus langere tijd omdat ze als
referentie of toetskader dienen voor toekomstige
voorstellen en plannen. Het doel van deze kaart is,
kortom, het afleveren van een statement.
Door nu doel en doelgroep met elkaar te kruisen, zo
als in figuur 4.20, ontstaan vier werksferen voor
beleidskaarten.
48
de legenda van nederland
Wat wil je bereiken? Wat wil je vertellen? Hoe moet
je het vertellen?
Bij wie?
DOEL
Wat wil je vertellen?
LEGENDA
je het vertellen?
TAAL,
TOOL
en
DOELGROEP
en
TOLERANTIE
En welke rol speelt de ondergrond hierin?
4.19 Een vereenvoudigd analysekader
(procedure)<burger en bestuur(debat)
4.20 Doel en Doelgroep
afleveren
statement
bestuur enj^gemeenschap (visie)
onderzoek voor ontwerp
onderzoek door ontwerp
verleiding
open planproces
onder
steunen
proces
P'.'T""! n
(opgaveX-
