heid van beleidskaarten is namelijk een van de drijf
veren achter dit project.
De consequentie is dan dat als dit project een vervolg
krijgt, het zo spoedig mogelijk een interdepartementaal
project moet worden. Dat heeft ook een andere reden:
de opdracht in het vervolgtraject is namelijk het ver
kennen van de wensen en technische (onmogelijk
heden resulterend in een programma van eisen, het
opzetten van een ontwikkelingsprogramma en vervol
gens (laten) uitvoeren van dat programma. Binnen
afzienbare termijn moet dit leiden tot de plechtige
opening van een internetsite met de eerste digitale
ondergronden. De vervolgopdracht behelst dus een
cartografische taak en geen beleidstaak. Daarom
moet de verdere uitwerking niet te strak met één
departement of directoraat verbonden zijn, en moet
voorkomen worden dat het de speelbal wordt van
inter- en intradepartementaal touwtrekken. Dus liever
géén nieuwe, volgetuigde interdepartementale
projectgroep met veel vergaderen, veel uitbesteden
en veel achterbannen raadplegen, maar een snelle
start vanuit bestaande kaders.
Juist een relatief onafhankelijk positie t.o.v. de potentiële
opdrachtgevers, financiers en afnemers is vereist om
het project te laten slagen en te voorkomen dat de
opstelsom van afzonderlijke wensen tot een moloch
zal leiden.
Vandaar de gedachte van een overkoepelend en
relatief onafhankelijk servicebureau voor nationale
kaartondergronden, het SBNK (figuur 5.24). Het klinkt
zwaarder dan het is gezien de paar mensen die de
dienst in de voorbereidings- en de uitvoeringsfase
zullen bemannen, maar de naam maakt het doel van
het project en de onafhankelijke positie van het
servicebureau wel duidelijk. Vereist zijn een eenmalig
startkapitaal, jaarlijkse bijdragen en zo mogelijk ook
langdurige steun uit het bedrijfsleven. Daarnaast een
heldere, aan een beperkte tijdsperiode gebonden
opdracht. Verder een kleine technische begeleidings
groep vanuit betrokken departementen om de kwaliteit
van de voortgang te beoordelen en eenmaal paar
jaar een rapportage met presentatie aan de koppen
van de betrokken diensten.
Veronderstel nu eens dat inderdaad een SBNK in
2006 het eerste product op de markt brengt. Wat
kan, mag en moet er dan in relatie tot de departe
menten, de provincies en eventuele andere afnemers
en gebruikers gebeuren en geregeld worden?
Eigenlijk niets.
De kaart(ondergrond)en van het SBNK treden niet in
de plaats van de departementale kaartenmakerij. Het
SBNK vervangt absoluut niet de bestaande teken
kamers. De dienst kan geen opdrachten krijgen tot
het maken van beleidskaarten of het verrichten van
kaartgebonden analyses. Het SBNK heeft maar één
taak: het leveren en bijhouden van flexibele en bruik
bare nationale ondergronden op drie schalen en het
verzamelen, geschiktheid beoordelen, zonodig
bijwerken en vervolgens als extra cartografische laag
uitgeven van veelsoortige ruimtelijke informatie op
die drie schalen, van opnieuw bijgestelde nationale
landschapsbeleidscategorieën tot waterhuishouding
of voortgang van de realisering van de EHS. De
informatie wordt niet zelfstandig verzameld door het
SBNK maar is afkomstig van 'retourzendingen' door
de afnemers, soms na dringend verzoek. Elke depar
tementale kaart blijft een verantwoordelijkheid van
het departement en wordt dan ook door het departe
ment gemaakt. Er komen vanuit het servicebureau
géén aanwijzingen hoe in de toekomst de legenda
voor de ondergrond van de landelijke en landsdelige
beleidskaarten gemaakt moeten worden, laat staan
voor beleidslegenda's. Een betere afstemming en
integratie van de verschillende beleidslegenda's (een
belangrijke wens uit het DURP-project) is een uiterst
legitieme wens, maar geen taak voor het SBNK.
Overleg en afstemming over dit soort zaken horen
thuis in andere kaders. De keuzen m.b.t. noodzakelijke
afstemming van de presentatie van de beleidslaag,
de intermediaire laag en de ondergrond is en blijft
een eigen verantwoordelijkheid.
Het SBNK is dus louter een servicebureau voor carto
grafische ondergronden en ander zinvolle cartografi
sche informatie op regionaal en bovenregionaal
niveau. Goede kwaliteit en up to date. Met een kwali
teitsgarantie van het te leveren materiaal. En zo flexibel
mogelijk.
80
de legenda van nederland