Landmeetkundige ervaringen
in Afghanistan
C J. W. D E J O N G
door
Van de verschillende landen, waar Nederlandse landmeters werk
zaam zijn of geweest zijn, behoort Afghanistan ongetwijfeld tot de
minst bekende althans in Nederland. Dit is geen toeval. Ver van
Indonesië en de grote scheepvaartroutes en zonder vooruitzichten
op een winstgevende handel kan men bij de gemiddelde Nederlander
slechts een geringe belangstelling voor dit land van bergen en woe
stijnen verwachten.
Doch ook in de andere Westerse landen is Afghanistan slecht be
kend en de verklaring hiervan is wel te zoeken in de uitzonderlijke
isolatie, een gevolg van de internationale politiek en de omstandig
heden in het land zelve, voornamelijk gedurende de laatste eeuwen.
Zover onze historische kennis teruggaat is Afghanistan de toegangs
poort geweest van het woeste Centraal Azië naar het rijke India en
talrijke volkeren en legers zijn in de loop der geschiedenis over de
3000 tot 4000 m hoge bergpassen van de Hindu Kush getrokken, om
in de hete vlakten van de Punjab na een kortere of langere periode
van hoge beschaving in de oorspronkelijke bevolking van India op
gelost te worden.
Een groot gedeelte van de machtsstrijd tussen het Engelse en het
Russische emperium draait om de passen van de Hindu Kush. Rus
land vanuit het Noorden en Engeland via India uit het Zuidoosten
moesten elkaar in Afghanistan ontmoeten. De mogendheid die de
passen zou beheersen zou een beslissende voorsprong kunnen heb
ben. De vrije bergstammen lieten echter geen overheersing toe, de
economische waarde van het land was gering en na de grootste neder
laag die het Engelse koloniale leger ooit heeft geleden, was het
duidelijk dat Afghanistan voorbestemd was een bufferstaat te wor-
96