Hoe geheel verschillend is de toestand in Afghanistan, waar de
bevolking buiten de hoofdstad praktisch nog leeft als de herders
volken ten tijde van de geboorte van Christus en nu zonder enige
overgang komt te staan tegenover de hedendaagse techniek. Van de
grondslagen van onze techniek heeft men nooit gehoord. Het is niet
te verwonderen, dat men zo hef nut van een landmeetkundige of
topografische opname, zelfs voor eenvoudige technische werkzaam
heden, moeilijk kan begrijpen, behalve uiteraard door de kleine
groep Afghanen, die zijn opleiding in Europa of Amerika heeft
gehad.
De politieke ontwikkeling heeft ook duidelijk zijn stempel op de
kartografie gedrukt. Uiteraard heeft het Engels-Indische leger de
betekenis van kaartenmateriaal van deze gebieden volledig begre
pen en dan ook niet nagelaten om, als de kans bestond, iets in kaart
te brengen. Gedurende de 3 oorlogen, die Engeland met Afghanistan
gevoerd heeft, gedurende korte perioden van militaire bezetting van
kleine gedeelten van het land en voornamelijk ook in de jaren 1880-
1885, toen een bataljon van het Engels-Indische leger naar aanlei
ding van een grensgeschil met Rusland in het Noorden van Afghani
stan vertoefde, waren de topografen steeds zeer actief. Aan hen
danken wij het enige kaartenmateriaal, dat wij thans bezitten, n.l.
de z.g. quarter-inch kaarten (1 253.000). Ettelijke kaartbladen
zijn praktisch geheel wit, van vele andere bladen is het duidelijk,
dat zij alleen gebaseerd zijn op ruw schetswerk en er geen opname
aan ten grondslag ligt. Het kan ook moeilijk anders. De topograaf
moest de troep volgen; had deze enkele dagen rust dan moest snel
een basis gemeten worden en werden de omliggende bergtoppen in
gesneden. Had men geluk dan kon men vanuit de volgende rust
plaats één of meerdere van de voorgaande toppen eveneens insnijden
om zodoende enige samenhang te verkrijgen. In 1880 kwam een
topograaf in de woestijn om, in de daarop volgende winter overleden
enige tientallen militairen door een onverwachte sneeuwstorm, zo
dat men er nadien de voorkeur aan gaf om in een beschut dal te
overwinteren.
De Engelsen en tegenwoordig de regering van India hebben
98
