meer begint moet het bodemprofiel bekend zijn, daarom is het no
dig te peilen. Dat is ook nodig om de reguleerbare inhoud van het
reservoir te bepalen. Wordt er een dam gebouwd om de water
spiegel omhoog te brengen, dan zal het te overstromen terrein op
gemeten moeten worden, wat vooral in bewoond gebied veel werk
geeft. Verder brengt de bouw van een waterkracht-centrale mee,
dat een groot gedeelte van een of meer rivieren droog komt te
liggen. De eigenaren van de oevers zijn ook eigenaren van het ver
val van 't water, en moeten schadeloos gesteld worden. De water
hoogte bij elke eigendomsgrens moet opgemeten worden dit kan
het gemakkelijkst tachymetrisch, tegelijk met de situatiemeting ge
beuren met een waterpassing als grondslag natuurlijk. Het ver
val wordt per cm. betaald, hoewel het natuurlijk irreëel is de hoog
te van een kabbelende rivier in cm. op te geven. Maar ja men
wil nu eenmaal iets hebben om van uit te gaan.
Bij het peilen in de meren, wordt de plaats van het peillood
vaak bepaald doordat een waarnemer, staande op een hoog ge
legen driehoekspunt, de horizontale richting en de verticale hoek
naar het snoer, ter plaatse van de waterspiegel, meet. Men kent de
hoogte van het driehoekspunt boven 't water en kan dus met de
verticale hoek de afstand berekenen. Op dezelfde manier kan men
de oeverlijn van een heel meer gemakkelijk opnemen.
Het gebeurt zelden dat men zo'n geheel van metingen in één ruk
af kan maken. Het weer speelt een grote rol, vaak is het riskant al
het beschikbare personeel op één werk te concentreren. Alles is er
dan ook op gericht goed weer uit te buiten, en zo veel mogelijk resul
taten te krijgen vóór dit op een of andere manier tijdelijk onmoge
lijk wordt. Is een driehoek niet volgemeten, dan kan men niet een
meetploeg weken lang laten wachten op een gelegenheid dat alsnog
te doen: er is nog meer werk aan de winkel. Men moet meestal toch
later terugkomen, als verdere metingen aan de orde zijn, en zolang
kan men wel werken met voorlopige coördinaten en hoogten, al zijn
ze zwak bepaald. Is dus het terreinwerk voorlopig afgesloten, dan
moeten zo gauw mogelijk de resultaten afgeleverd worden.
118
