meer alle punten ingepast worden, die in landen, waar nog geen driehoeksmetingen zijn uitgevoerd, astronomisch vastgelegd zijn, mits een gravimetrische opneming toelaat de absolute schietlood afwijkingen met voldoende nauwkeurigheid te bepalen. Dit geval zal zich waarschijnlijk in de toekomst veelvuldig in „underdeveloped countries" voordoen. In het bovenstaande is reeds aangegeven, dat het gewenst is de waard van N te kennen over de volle lengte der graadmetingsbogen en tevens ter plaatse van alle basismetingen. Maar daarnaast kan in het algemeen vastgesteld worden, dat de taak van de geodeet om de oppervlakte der aarde op te meten, niet volledig vervuld is als niet ook de vorm der geoide door hem bepaald is. Men zal dan ook aan de geodetische diensten van alle landen de eis mogen stellen, dat zij naast hun andere taken ook voor het aan hun hoede toever trouwde gebied een kaart in meters nauwkeurig van het verloop van N vervaardigen. Van een dergelijke kaart mag men verwachten, dat zij de absolute waarde van N geeft, d.w.z. die welke betrokken is op de aardel- lipsoide. Daarvoor is het nodig, dat het minstens op één punt moge lijk is uit de beschikbare zwaartekrachtsgegevens met redelijke nauwkeurigheid door middel van het theorema van Stokes de ab solute waarde van N te berekenen. Voor die gedeelten waar dit onmogelijk is, kan men N met de astronomisch-geodetische methode, d.w.z. uit schietloodafwijkingen bepalen. Aan de grenzen moet N aangesloten zijn aan de waarden van N in de naburige landen. Voor het geval dat de gravimetrische opnamen het niet toelaten ergens de absolute waarde van N te berekenen, kan men deze des noods aan de grens uit de gegevens van een nabuurland overnemen. Dit geval kan zich bijvoorbeeld voordoen voor een klein land aan een zee gelegen waar nog geen gravimetrische waarnemingen ver richt zijn. In die gebieden, waar voor de bepaling van N zowel de gravi metrische als de astronomisch-geodetische methode mogelijk zijn, hangt het van de omstandigheden af aan welke men de voorkeur zal geven; gewoonlijk zal de gravimetrische minder arbeid vergen. De 42

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1955 | | pagina 44