Onder de golflengte X verstaat men de afstand tussen twee opeenvolgende golftoppen. Het verband tussen de golflengte, de frequentie en de voort- V plantingssnelheid is gegeven door de formule X In deze formule is de enige grootheid welke nauwkeurig gemeten kan worden. Aangezien V in het algemeen geen constante grootheid is, is dus ook X variabel. Het is dan ook juister om de elektromagnetische trillingen te onderscheiden naar hun frequentie en niet naar hun golflengte. Voor de voortplanting van radiogolven in een aardse atmosfeer van nor male samenstelling - aangeduid als de standaardatmosfeer - gelden de volgende vuistregels: 1De kromming van de baan is sterker, naarmate de frequentie lager is (golflengte groter). Voorbeelden: lichtgolven: kromtestraal baan 7x aardstraal centimeter- en metergolven 6 a 4 X aardstraal hectometergolven 3 a 1 X aardstraal kilometergolven 1 X aardstraal 2. Reflecties treden op tegen voorwerpen met een afmeting van dezelfde orde van grootte of groter dan X. Analogiedoor wind in een sloot veroorzaakte golven zullen rond een in het water geplaatste stok (<A) heen spoelen en niet merkbaar ge reflecteerd worden; een ongeveer loodrecht op de golfrichting ge plaatste plank (>X) zal de golven reflecteren, het golfpatroon plaat selijk verstoren en lij veroorzaken achter de plank. 3. De door de zender uitgestraalde energie neemt af met het kwadraat van de afstand en bovendien met een factor welke afhankelijk is van de frequentie/. Het verlies met de afstand is op de hogere frequenties veel groter dan op de lagere. De uit deze vuistregels volgende algemene conclusies zijn: a. Voor het overbruggen van grote afstanden zijn alleen de lage frequen ties (lange golven) geschikt. b. Reflecties door aardse voorwerpen kunnen alleen vermeden worden bij gebruik van lage frequenties. c. Reflecties door aardse voorwerpen kunnen alleen verkregen worden met behulp van hoge frequenties (b.v. radar). d. Voor het overbruggen van grote afstanden zijn sterke zenders nodig en wel sterker, naarmate de frequentie hoger is. 99

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 100