Later zal blijken, dat er nog andere factoren zijn, welke bepaalde fre quenties verkieselijker maken dan andere. 6 Radiotechnische mogelijkheden en beperkingen Met uitzondering van het onder 10.10 te noemen Canadese hoekmeet- systeem, bestaat de gezochte informatie uit afstanden (cirkelvormige radiopositielijnen) of afstandsverschillen (hyperbolen). Radiotechnisch kan deze informatie op twee, in beginsel verschillende, manieren ver kregen worden. Impuls-systemen De meting is steeds een tijdmeting, welke met de bekende of aangenomen voortplantingssnelheid wordt omge- zet in een afstand. Een impuls radio-energie beslaat steeds een zekere tijdsduur; korte impulsen zijn het meest geschikt voor nauwkeurige metingen en kunnen alleen op de kortere golflengten geproduceerd worden. Een radio-impuls, ontvangen op een oscillograaf, heeft de vorm van fig. 3 („pip"). De meting bestaat vrijwel steeds uit het elektronisch verschuiven van één pip, totdat die samenvalt met de andere. Zijn deze pips gelijk en gelijk vormig, dan kan het tot samenvallen brengen zeer nauwkeurig geschie den. De praktische werkelijkheid is dat de beide van de zenders komende impulsen op hun weg naar de ontvanger ongelijksoortige wegen volgen van meestal ongelijke lengte en daardoor ongelijk vervormd worden en van ongelijke amplitude zijn. Men tracht aan die moeilijkheid tegemoet te komen door de stijgende (linker) flank zo steil mogelijk te maken; hoe steiler die flank is, des te minder kritisch is de amplitude van de pip. Dit kan alleen geschieden ten koste van een vergroting van de band breedte van de zender. Een verdere verbetering is mogelijk door in de ontvanger een variabele versterking (gain) van de amplitude toe te passen. Hierdoor is Hiran nauwkeuriger dan Shoran. Fasevergelijk-systernen De eigenlijke maatstaf is hier de golflengte of halve golflengte, dan wel in graden faseverschil uitgedrukte onderdelen daarvan; met behulp van f en de bekende of aangenomen V worden afstanden gevonden. 104

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 105