(7,53x18,83 m) van het naastliggende perceel (het vierde huis van de hoek) bij gekocht van Pieter Klaaszoon Graeff [6], Ik heb van deze aankopen door Snellius' vader zo'n uitvoerige beschrij ving gegeven omdat de eigendom van het perceel na zijn dood op de enige nog levende zoon Willebrord overging die er, op het dak van het huis, voor het eerst in de geschiedenis der landmeetkunde een punt door achterwaartse insnijding bepaalde. Hoewel wij op dit historisch ge beuren in dit artikel nog zullen terugkomen, kan hier reeds worden gezegd, dat ik uit de waarnemingen van Snellius de coördinaten van dit eerste snelliuspunt in het stelsel der Rijksdriehoeksmeting heb kunnen berekenen en daarmee de ligging van het huis op het terrein heb kunnen bepalen. Deze coördinaten zijn X —61426,3, Y +367,4. Voor de geogra fische breedte y die in dit opstel ook nog van belang zal blijken te zijn, berekent men uit deze coördinaten y 52°09'21",8. Wie het huis zou willen bezoeken, moet ik teleurstellen; het is er niet meer. Het werd in 1807 verwoest door de explosie van een kruitschip dat in het iets noordelijker gelegen water van de Steenschuur gemeerd lag. Het is daarom zelfs niet meer op het kadastrale minuutplan afge beeld. Op de plaats waar het stond bevindt zich nu het gebouw van het Gewestelijk Arbeidsbureau (Douzastraat 2a). Reeds op 10 jarige leeftijd - op 1 september 1590 - werd Willebrord aan de Leidse universiteit als student ingeschreven, aanvankelijk voor de studie in de rechten. Hij verwisselt deze studie echter spoedig voor die in de wiskunde. Ludolph van Ceulen (1540-1610) was zijn leermeester. Van Van Ceu- len weten wij dat hij het getal n in 35 cijfers achter de komma heeft berekend. Hij deed dit door, uitgaande van de in de straal uitgedrukte zijden van de regelmatige in- en omgeschreven vierhoek (R\/2 en 2R) de omtrekken te berekenen van de regelmatige in - en omgeschreven 230 hoek, een veelhoek met 1073741824 zijden. De omtrek 2tiR van de cirkel ligt tussen deze beide waarden in. Men moet wel onder de indruk komen van het ontzettende cijferwerk dat aan deze berekening verbonden is ge weest. Op Van Ceulens grafmonument, dat vroeger in de Pieterskerk te Leiden aanwezig was, stond n dan ook met alle 35 decimalen ver meld [7]. 12

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 13