We zijn als volgt tewerk gegaan. De waarnemer, voorzien van een kop telefoon, hoort de „tops", voortgebracht door een chronometer met elektrische schakelaar die elke seconde een contact tot stand brengt, be halve op de minuut. Terwijl hij de „tops" der seconden vanaf de seconde „nul in gedachten telt, brengt hij (door middel van de langzame be- wegingen van de theodoliet) het beeld van de waar te nemen ster in de nabijheid van het middelpunt van het dradenkruis, in contact met de horizontale kruisdraad. Wanneer het contact verwezenlijkt is, houdt hij het in stand en stopt de beweging op het ogenblik van een „top", waarvan hij het volgnummer uitspreekt. De secretaris, die zich vóór de chrono meter bevindt, noteert het nummer evenals de minuut en het uur, aan gegeven op de chronometer. Vervolgens noteert hij de lezingen van de verticale cirkel, die de waarnemer hem dicteert. Elke plaatsbepaling omvatte de waarneming van minstens drie sterren, op hoogten boven 45° (straalbreking), in gelijkmatig verdeelde azimutten. In het geval van zonnewaarneming nam men het hemellichaam minstens driemaal waar: omstreeks de doorgang door de bovenste meridiaan en twee tot drie uur vóór en na de doorgang door de meridiaan. Een derge- 223 Fig. 2 Waarnemingen met legering bij een berg

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 224