RADIOPLAATSBEPALING TEN BEHOEVE VAN
KAARTERING
Cjedurende de tweede wereldoorlog
werden ten behoeve van de scheepvaart en luchtvaart een aantal systemen
van radioplaatsbepaling ontwikkeldhet daarmede beoogde doel was het
veilig stellen van de navigatie onder omstandigheden en op plaatsen
waar andere hulpmiddelen ontbraken, dan wel door oorlogsomstandig
heden niet gebruikt konden worden (b.v. gedoofde vuurtorens). De voor
dergelijke toepassingen toen en ook thans nog te stellen nauwkeurig-
heidseisen zijn van een geodetisch standpunt bezien niet hoog.
Met enkele van de in die jaren ontwikkelde systemen kon echter een zo
danige nauwkeurigheid bereikt worden, dat zij toepassing vonden voor
doeleinden waarbij hogere eisen aan precisie gesteld werden. Als voor
beelden worden genoemd mijnenveegoperaties en luchtbombardemen
ten. Weliswaar liet de werkelijk bereikte nauwkeurigheid nog te wensen
over, doch reeds gedurende de oorlog werd ingezien, dat hier principiële
en geheel nieuwe mogelijkheden lagen op het terrein van de geodesie en
kaartering.
In 1945 werden de eerste proeven in die richting genomen met de toen
bestaande en voor civiel gebruik vrijgegeven militaire apparatuur. De
nauwkeurigheid kon geleidelijk worden opgevoerd, enerzijds door een
zich uitbreidende kennis omtrent de wijze waarop radiogolven zich
voortplanten, anderzijds door gebruik te maken van nieuwe vindingen
op het gebied van de radiotechniek.
De geodetische resultaten werden zeer verspreid en daardoor onoverzich
telijk gepubliceerd. Misleidend heeft gewerkt dat weliswaar niet alle,
doch wel vele publikaties van de hand waren (en dikwijls ook thans nog
zijn) van of geïnspireerd werden door de fabrikanten. Daarbij werden en
worden nog al eens mogelijkheden en nauwkeurigheden gesuggereerd,
90
DOOR J. TH. VERSTELLE
HOOFD VAN DE RESEARCH AFDELING VAN HET
BUREAU HYDROGRAFIE VAN DE KONINKLIJKE MARINE