ponder wordt door het van üc waarnemer komende signaal „getrig- gering, hetgeen de nauwkeurigheid van de meting van de looptijd on gunstig beïnvloedt. Tevens is geen identificatiemogelijkheid van het object aanwezig, waardoor de kans aanwezig is dat men de looptijd ten opzichte wan een „verkeerd" object meet, zonder zich daarvan bewust te zijn. Voor kaarteringsdoeleinden maakt men dan ook vrijwel steeds gebruik van secundaire systemen. Op het punt waarnaar men de afstand wil meten, wordt daartoe een zgn. antwoordbaken (responder) opgesteld. Deze gerd" en zendt daarna - al of niet op dezelfde golflengte - een impuls uit welke door de waarnemer ontvangen wordt. Deze methode levert zowel een identificatiemogelijkheid, als een veel sterkere „echo". Een antwoord baken werkt uiteraard met een zekere vertraging, doch deze kan bepaald worden en als een (binnen aanvaardbare grenzen) vaste correctie worden aangebracht. Deze systemen zijn in beginsel slechts geschikt voor „single party use". Meerdere gebruikers zouden weliswaar om beurten de responder kun nen oproepen (time sharing), doch dit wordt radiotechnisch vrij gecom pliceerd en schept de mogelijkheid dat een van de waarnemers een sig naal registreert dat voor een andere waarnemer bedoeld is. „Multi party use" is uiteraard wel mogelijk als alle zenders en responders op verschil lende golflengten werken. Niet alleen is dit een uitermate kostbare op lossing, doch in feite is dit geen „multi party use", doch „single party use". De bovengenoemde systemen werken afwisselend met twee - in coördi naten bekende - responders. De plaats van de waarnemer wordt dan bepaald door de snijding van twee afstandcirkels. In de groep van impulssystemen kan men echter ook alleen impulsen laten uitzenden door twee in coördinaten bekende zenders. Het tijds verschil tussen de ontvangst van de beide impulsen levert dan een hyper bolische radiopositielijn. Handhaaft men een vaste synchronisatie tussen de beide zenders, dan produceren die zenders een in de ruimte stilstaand patroon van hyperbolische radiopositielijnen. De waarnemer beschikt slechts over een voor het meten van tijdsverschil len geschikte ontvanger en niet over een zender, zodat bij een dergelijk systeem het aantal gebruikers onbeperkt is. Een tweede combinatie van twee zenders (waarvan meestal één gemeen schappelijk met het eerst genoemde paar) levert een tweede hyperbo- 95

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 96