- 22 - Dit instrument diende voor bepaling van de hoogte van zon en ster ren. Het werd voor het eerst beschreven door de Joodse geleerde Levi Ben Gerson uit Baholas, Catalonië "t* 1344), maar het is niet zeker dat deze ook de uitvinder van dit instrument is. De Jacobs- staf was, evenals de Back-staff, algemeen in gebruik bij de zee vaart, tot hij verdrongen werd door de sextant (omstreeks 1800). In bruikleen afgestaan door de Leidse Sterrenwacht. Rijksmus.GeschNat. w. A 27 obs. 134. Back-staff. Gemerkt: nV.K.1777" (Van Keulen). Een instrument van hetzelfde type als de Jacobsstaf. Het is om streeks 1540 uitgevonden door Captain John Davis, die een beschrij- schrijving er van gaf in zijn "Seaman's Secrets", 1594. Een grote verbetering is dat men bij het meten niet direct in de zon behoeft te kijken. Het verdrong de oudere Jacobsstaf en werd later op zijn beurt verdrongen door de sextant. In bruikleen afgestaan door de Leidse Sterrewacht. Rijksmus.Gesch.Nat.w. A 28 obs. 135. Sextant. Gemerkt: "Wairne and Blunt, London"; vervaardigd omstreeks 1750. In bruikleen afgestaan door het Laboratorium voor Geodesie. Rijksmus .Gesch.Nat.w. A 24-C-3 136. "Van het ghebruyck der Geometrische instrumenten", door Johan Sems ende Jan Pietersz. Dou. Ghedruckt by Willem Jansz. inde Sonnewyser, 1600. T.H.E 116 137. "De Beknopte Land-meet-konst", door Mattheus van Nispen, Geadmitteert Landt-meter, Boeck- verkooper in de Wynstraet by de Nieuw-brugh in de Sonne wyser tot Dordrecht, derde druk, 1 689 T.H.E 120 138. "Werkdadige Meetkonst". Voor dezen beschreven door Johannes Morgenster. Nu deze tweede Druk, Overgezien, Ver meerdert en in Kopere Platen gebragt door Johann Hermann Knoop, liefhebber der Mathematische Wetenschappen. Te Leeuwarden, gedruckt by Abraham Ferwerda, 1744. T.H.E 124 139. "Verslag van de werkzaamheden tot zamenstelling der groote kaart van de hoofdrivieren in Nederland op last van den minis ter van Binnenlandsche Zaken, verrigt door de ingenieurs en landmeters bij den Algemenen Dienst van den Waterstaat on der den leiding van den Inspecteur van den Waterstaat L.J .A. van der Kun", 1855. M.D.R.W.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1960 | | pagina 21