128
werpt. Is een groepje deskundigen bijvoorbeeld bezig met de vraag hoe de
Rotterdamse haven zich in de komende jaren zal gaan ontwikkelen, dan moet
men potentieel en tendenties van de deze ontwikkeling bepalende factoren in
dit gebied onderzoeken. Men is echter gemakkelijk geneigd deze ontwikkeling
te bezien in haar relaties met die van Amsterdam, met die van Antwerpen, de
functie van de haven voor West-Europa, ja, zelfs haar taak in wereldverband te
bestuderen. Zou men deze relaties bestuderen, dan is de kans groot dat bij het
beschouwen van de resultaten blijkt, dat deze al zijn achterhaald door de feitelijke
ontwikkeling. Om dit te voorkomen is het aannemen van bepaalde onderstellin
gen bij onderzoek en ontwerp dan ook onmisbaar in de ruimtelijke ordening.
Wat mij telkens opvalt bij de geodeten die tot nu toe deelnemen aan een van
de stedebouwkundige studiegroepen - mijzelf reken ik ook mee - is het vol
gende. Het eerste waar de geodeet als lid van de groep aan denkt, is: kan ik
hier een ruilverkaveling uitvoeren Daarbij verabsoluteert hij naar mijn mening
zijn eigen vakgebied. Tot nu toe echter komt iedere geodetisch student van
deze - te enge - vraagstelling binnen enkele maanden terug, ja, verliest soms
zelfs zijn hele belangstelling voor ruilverkaveling en landmeten, om zijn volledige
aandacht te wijden aan andere facetten van de ruimtelijke ordening.
Dat de dienstverlening tussen bouwkunde en geodesie wederkerig is, illustreert
het geval, waarin een bouwkundige collega mij zijn plan van meting voor een
gedeelte van een oude binnenstad liet zien. Hierbij bleek namelijk dat men alle
benodigde gegevens volgens dit plan wel zou kunnen opmeten, maar deze
daarna niet zou kunnen kaarteren.
Ziet u nu enkele parallellen lopen tussen het cryptogram en de ruimtelijke orde
ning U kunt de geodesieals een-lang of kort, duidelijk of on beg rij pel ij k woord
zien, dat samen met andere woorden een klein cryptogram van de ruimtelijke
ordening maakt; dit laatste past op zijn beurt weer in het levens-cryptogram.
Mag ik, na nog te hebben gewezen op het spelelement van beide, u ook nog
een verschil tussen het oplossen van puzzels en het bezig zijn met de ruimtelijke
ordening noemen? Het is tevens de reden waarom ik het boeiender vind met
de ruimtelijke ordening dan met het oplossen van cryptogrammen bezig te zijn:
in ons spel van geodesie, geografie, ruimtelijke ordening en al die andere zijn
wij vrij bij het kiezen van de woorden.