241 Magnetische metingen. Het aardmagnetisch veld, dat voor geofysici een onderwerp is van diepgaande studie, werd gedurende de vaart gemeten. Op een afstand van ongeveer honderd meter sleepte het schip een magneto meter-,,vis" achter zich aan (ver genoeg om geen last te hebben van de storende invloed van het schip zelf) waarin periodiek (ongeveer éénmaal per minuut) de sterkte van het aardmagnetisch veld werd gemeten. Deze „vis" heeft een lengte van enige meters en een diameter van ongeveer 15 cm. Het uitgangssignaal werd via de verbindingslijn met het schip aan boord geregistreerd. Ook deze metingen kunnen samen met andere gegevens de kennis van de opbouw van de aardkorst vergroten. Bathythermograafwaarnemingen. Deze werden om de drie of vier uur ver richt, zoals dat op vele schepen (oorlogsschepen, weerschepen, onderzoekings vaartuigen) routine is. Daarnaast echter hoopt men door op de stations een aantal waarnemingen snel achter elkaar te doen, iets te weten te komen over het al of niet voorkomen van inwendige golven, dat zijn golfbewegingen in het water onder de oppervlakte (tot op enige honderden meters diepte). Bodemmonsters. Deze werden genomen door onderaan de oceanografische draad een zuiger-stootbuis („piston corer") te hangen die, zodra een hulpge wicht de bodem raakt, door een vernuftig mechanisme in de bodem wordt ge dreven en hierna omhoog wordt getrokken. Het is mogelijk om op die manier een slechts weinig vervormde doorsnede van de bovenste laag van de oceaan bodem te verkrijgen tot een dikte van ongeveer drie meter. De opgehaalde monsters werden verzegeld en later in het laboratorium onderzocht. Ze kunnen bijvoorbeeld gegevens opleveren over de geologische geschiedenis van de oceaanbodem. Warmtestroommetingen. Indien men langs de stootbuis op regelmatige af stand temperatuurgevoelige elementen aanbrengt, en de temperatuur daarvan laat registreren kan men uit die registratie de warmtestroomdichtheid bereke nen die door de oceaanbodem gaat. Dit is een grootheid die van plaats tot plaats verschillend is en die voor geofysici van groot belang is in verband met de processen die zich afspelen in de aardkorst en de aardmantel.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1965 | | pagina 236