72
herinrichting van gebieden gelden. Daarbij zijn de vaststelling van eigendoms-
en gebruiksrechten van veel belang. De basis hiervoor wordt enerzijds gevonden
in de bestaande wetgeving, maar vereist anderzijds de fysische achtergrond die
door de landmeetkunde wordt geleverd.
Met het noemen van de landbouwkundige, juridische en geodetische aspecten
is echter nog niet het aantal aanrakingsvlakken van de cultuurtechniek met de
maatschappij volledig aangegeven. De groeiende behoefte van moderne West-
Europese landen aan:
nieuwe transportwegen
uitbreiding van woon- en industriegebieden
recreatie
doet een aanslag op bestaand cultuurland en eventueel ook op bestaand recreatie
gebied.
De afweging van al deze belangen wordt tot het werkgebied der planologie ge
rekend. Het valt niet te verwonderen dat in een dichtbevolkt land als Nederland
de bestemming van land ter bevrediging van behoeften van bepaalde bevolkings
groepen soms onlustgevoelens oproept bij andere groepen. De grote moeilijk
heid bij het aangeven van bestemmingen is, dat geen objectieve normen bestaan
voor de inrichting van de totale ruimte. In redelijkheid zal vaak naar een op
lossing gezocht moeten worden, die een compromis van tegenstrijdige belangen
behelst.
In ieder geval betekent het voor de cultuurtechniek, als uitvoeringstechniek
van een belangrijk stuk plattelandsplanologie, dat aan mogelijkheden van ruimte
toedeling aan andere dan landbouwkundige doeleinden aandacht moet worden
gegeven.
Daardoor moeten de feitelijke gegevens en overwegingen, die tot een uit
eindelijk plan voor een project leiden nog worden aangevuld met gegevens en
beschouwingen van niet-agrarische aard. De opzet van een goed verantwoord
plan wordt dan steeds meer gecompliceerd en vereist compositie-kunst" naast
kunde". Dit geldt temeer, omdat in vele gevallen economische afweging alléén
het optimale plan niet meer kan aanwijzen.