78
Uit geometrische beschouwingen kan men afleiden, dat gereflecteerde golven
nooit als eerste golf bij een registratiepunt aan de oppervlakte kunnen aan
komen. Op het seismogram moet men de gereflecteerde golven dus waarnemen
tegen de achtergrond van de onrust, die na het binnenkomen van de eerste
energie steeds aanwezig blijft. Het is noodzakelijk speciale voorzieningen in de
instrumentatie aan te brengen om deze achtergrondstoring te onderdrukken.
Van groot belang is hierbij o.a. het gebruik van zeefkringen, waardoor men
althans dat gedeelte van de storing kan drukken, dat van de reflecties duidelijk
in frequentie verschilt. Verder wordt in reflectie-versterkers automatische
volumeregeling toegepast; deze volumeregeling wordt echter over een ver
tragingscircuit geleid, omdat anders de reflecties zelf erdoor onderdrukt zou
den worden.
Van groot belang voor de duidelijkheid, waarmee de reflecties op het seismo
gram tegen de storingsachtergrond afsteken, is de waarnemingstechniek in het
terreinde afstanden tussen de seismografen onderling, de afstand van het schiet-
punt tot de seismografen, de diepte waarop de springlading wordt aangebracht
e.a. De optimale waarden van deze variabelen veranderen in zeer sterke mate
met het gebied waarin men werkt; in ieder nieuw gebied van onderzoek moet
men door experimenteren de beste veldtechniek vinden.
Fig. 1 toont een voorbeeld van een reflectie-seismogram. Men herkent reflecties
vooral aan de plotselinge amplitudetoename, die zij op het seismogram te zien
geven en door het regelmatige verband tussen de tijden, waarop zij op de ver
schillende kanalen van het seismogram worden waargenomen. Een aantal reflec
ties is in fig. 1 aangegeven.
Uit de waargenomen reflectietijden kan men door berekening het verloop van
de reflecterende lagen afleiden. Voor deze berekening is het nodig dat men het
functionele verband kent tussen de voortplantingssnelheid van de golven en de
diepte, de snelheids-verdeling". In principe kan men deze snelheidsverdeling
afleiden uit de reflectie-waarnemingen zelf. Hiertoe varieert men de afstand
tussen schietpunt en registratiepunt, waardoor de reflectietijden tevens ver
anderen. Op deze wijze kan men het aantal beschikbare gegevens opvoeren,
waardoor de oplossing van de verschillende onbekenden van het probleem
mogelijk wordt. Deze methode wordt ook regelmatig toegepast. Er zijn echter