40
van het gevonden optimum voor wijzigingen in de basis
gegevens en de parameters van het model.
In vele gevallen kan de beschreven modelbouw worden
gekarakteriseerd als een kwantificeringsprocedure. Het
is echter niet altijd mogelijk tot een volledig gekwantifi
ceerd model te komen. De toepassingen van de O.R.
hadden tot dusver hoofdzakelijk betrekking op militaire
en industriële problemen, in gestructureerde ondernemin
gen met doelstellingen binnen het kader van techniek
en economie. Er is een verschuiving gaande naar problemen
van meer maatschappelijke aard, in een minder duidelijke
structuur en vaak met tegenstrijdige, vage doelstellingen
[5, 27],
Zolang de probleemstellingen zich beperken tot
economische en technische doelstellingen kunnen daaraan
financiële, dus numerieke criteria worden verbonden, die
tot wiskundig hanteerbare optimaliseringsvraagstukken
leiden. Daarbij zijn de wiskundige analyse, de lineaire
algebra en de waarschijnlijkheidsrekening de belangrijkste
hulpmiddelen. Zodra echter meer algemene, sociale
doelstellingen moeten worden geformuleerd, vervalt
dikwijls de mogelijkheid van een numerieke waardering,
en moet men zich behelpen met het opstellen van prefe
renties. Deze problemen eisen wiskundige hulpmiddelen
van een geheel ander karakter, die, nog deels ontbrekend,
gevonden zullen moeten worden in het vlak van moderne
algebra, logica, combinatoriek en netwerk-(graphen-)
theorie.
Een methodologie
van het zoeken naar de beste oplossing
Er zijn verschillende verkavelingen van het terrein van de
Operationele Analyse mogelijk: methodologie en pro
bleemstellingen vormen daarbij de voornaamste, vaak
tegengestelde gezichtshoeken. Bij het te presenteren
overzicht van de belangrijkste modellen, die de O.R. tot
dusver heeft opgeleverd, blijkt in het ene geval de methode,
in het andere geval de probleemstelling primair te zijn
voor het karakter van het model.
Gezien vanuit de hoek van methoden en hulpmiddelen