43 beschouwde proces. In vele gevallen kan echter de oplossing als één beslissing voor de gehele periode worden vastge legd, waarvoor het model is opgesteld. Een dergelijk model zou statisch genoemd kunnen wordendeze term komt echter weinig voor. Van een dynamisch model wordt gesproken, als het beschreven proces kan worden onderverdeeld in een aantal opeenvolgende fasen, met het volgende kenmerk voor elke overgang van een voorgaande naar een volgende fase dient een beslissing genomen te worden, en het is de optimale keten van opeenvolgende beslissingen, die nu de oplossing van het model vormt. Hieruit blijkt dat voor de dynamische modellen een sequentiële beschrij ving van de oplossing een fundamenteler kenmerk is dan het optreden van de tijd als onafhankelijke variabele. De gegevens en parameters die bij een praktische toepassing van een O.R.-model worden gebruikt zullen vrijwel altijd met een bepaalde onzekerheid zijn behept. Wordt deze onzekerheid genegeerd, en worden in overeenstem ming daarmee de variabelen van het model als gedeter mineerde grootheden opgevat, dan spreekt men van een deterministisch model. Elke keuze leidt daarbij tot een a priori eenduidig gedetermineerd resultaat. In andere gevallen moet een inherente onzekerheid als een essentieel element in het model worden opgenomen; de gegevens en variabelen worden dan als toevalsgroot- heden beschouwd. Dit geeft aanleiding tot een zgn. stochastisch model, waarbij de waarschijnlijkheidsrekening een fundamentele rol speelt. Het zal duidelijk zijn dat hiermee een principieel onderscheid gegeven is in de mo dellen van de Operationele Analyse. Een aanzienlijk deel van de stochastische modellen be hoort tot het gebied van de zgn. besluitvorming bij on zekerheid („decision making under uncertainty"). Op een enkele deterministische uitzondering na bevat dit gebied ook de zgn. spelproblemen, waarbij de optimale strategieën moeten worden bepaald voor concurrenten of tegenstanders in een volgens zekere regels verlopend spel. De toepassing van de waarschijnlijkheidsrekening die hierop betrekking heeft, de „Theory of games and

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1970 | | pagina 44