69 Vele factoren spelen hier een rol zoals de getijden, ver oorzaakt door de aantrekkingskracht van zon en maan wind en luchtdruk; temperatuur en zoutgehalte van het water. Indien de waterdiepte niet te groot is, wordt gebruik ge maakt van zelfregistrerende bodempeilschalen. Er bestaan rekenkundige methoden om uit twee- ol vier-weekse waarnemingsseries het gemiddeld zeeniveau af te leiden. In het geval van hg. 2 zal bovendien zo goed mogelijk gecombineerd worden met peilschalen aan de wal. Toekomst van de Mariene Geodesie Een primair netwerk van geodetische punten over de zeeën en oceanen is stellig een der meest urgente taken van de Mariene Geodesie. In november 1968 werd door het Batelle Memorial Institute voor het eerst zo'n marien geodetisch punt opgezet en aan het landnet vastgemeten (fig. 5). De afstand tot het land was ongeveer 250 km en de waterdiepte ter plaatse ongeveer 2000 meter. Het punt is het middelpunt van een gelijkzijdige driehoek die gevormd wordt door drie akoestische transponders op de zeebodem. De trilateratie werd uitgevoerd m.b.v. elektronische afstandmeting, volgens de methode van line-crossing", met een vliegtuig tussen een zendstation aan de wal en een aan boord van een schip. Het schip bepaalde zijn, relatieve, positie t.o.v. de trans ponders. Na een uitgebreide vereffening van de elektro nische en akoestische metingen was de standaardaf wijking van de positie ongeveer 20 meter. Met meerdere schepen zou op deze wijze een trilateratienet opgebouwd kunnen worden. In principe zouden deze punten ook in het satelliettriangulatie netwerk ingemeten kunnen worden. Een andere taak voor de Mariene Geodesie is het be palen van het gemiddeld zeeniveau, of wel de geoïde. Als eerste poging daartoe zal, vermoedelijk in 1972, de geodetische satelliet GEOS-C in een polaire baan om de aarde gebracht worden. Deze satelliet wordt uitgerust met een radar-hoogtemeter, waarmee een nauwkeurig-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1970 | | pagina 70