80
Cartografisch instituut Bootsma, en de uitgeverij Wolters-
Noordhofh
De cartograaf verwerkt, algemeen gezegd, geografische
gegevens, van anderen afkomstig, tot een grafisch visueel
beeld bestaande uit punten, lijnen en vlakken (cijfers en
letters inbegrepen) in zwart-wit of in meer kleuren. De
kaart geeft een beeld van aard, afmetingen, spreiding
(en eventueel betrekkingen en verplaatsingen) van ob
jecten en verschijnselen in een terrein. In die drie laatste
woorden ligt het wezenlijke verschil met een willekeurige
tekening, en ligt tezelfdertijd de binding tussen cartografie
en geodesie en fotogrammetrie, maar ook met topografie
en de vele verschillende geografische wetenschappen
voorzover deze gericht zijn op interpretatie en beschrijving
van verschijnselen en spreidingen in een terrein of land
schap.
Zelfs de eenvoudigste, in bescheiden grijs gedrukte topo
grafische ondergrond voor een kartering van zuiver
sociale verschijnselen gaat terug op een desnoods ruwe
meting en interpretatie van het terrein. En overal waar
grote precisie van althans bepaalde terreingegevens ver
langd wordt, zijn uiteraard landmeetkundige gegevens
een eerste voorwaarde voor een kaart: technische plans,
topografische kaarten in engere zin, kaarten voor zee-
en luchtnavigatie, kadasterplans enz.
Maar dit betekent niet dat cartografie wezenlijk of zelfs
maar goeddeels identiek zou zijn met landmeetkunde
(of topografie of geografie). Deze zijn voorwaarde, geen
waarborg voor een goede kaart. Enigszins overdreven
gezegd: het eigenlijke werk van de cartograaf heeft weinig
of niets te maken met landmeetkunde of geografie of
geologie of statistiek, of welke andere bron van gegevens
dan ook.
De cartograaf (wat niet hetzelfde is als een kaarttekenaar)
vertaalt velerlei geografische gegevens, waaronder vaak
landmeetkundige gegevens, in symbolentaal met behulp
van de geijkte middelen der grafische expressie: punt,
lijn, vlak, kleur en schrift, en een vaak ingewikkelde
grammatica en idioom die, al naar het type van de kaart,
ten dele en tot op zekere hoogte door traditie of voorschrif-