80 Cartografisch instituut Bootsma, en de uitgeverij Wolters- Noordhofh De cartograaf verwerkt, algemeen gezegd, geografische gegevens, van anderen afkomstig, tot een grafisch visueel beeld bestaande uit punten, lijnen en vlakken (cijfers en letters inbegrepen) in zwart-wit of in meer kleuren. De kaart geeft een beeld van aard, afmetingen, spreiding (en eventueel betrekkingen en verplaatsingen) van ob jecten en verschijnselen in een terrein. In die drie laatste woorden ligt het wezenlijke verschil met een willekeurige tekening, en ligt tezelfdertijd de binding tussen cartografie en geodesie en fotogrammetrie, maar ook met topografie en de vele verschillende geografische wetenschappen voorzover deze gericht zijn op interpretatie en beschrijving van verschijnselen en spreidingen in een terrein of land schap. Zelfs de eenvoudigste, in bescheiden grijs gedrukte topo grafische ondergrond voor een kartering van zuiver sociale verschijnselen gaat terug op een desnoods ruwe meting en interpretatie van het terrein. En overal waar grote precisie van althans bepaalde terreingegevens ver langd wordt, zijn uiteraard landmeetkundige gegevens een eerste voorwaarde voor een kaart: technische plans, topografische kaarten in engere zin, kaarten voor zee- en luchtnavigatie, kadasterplans enz. Maar dit betekent niet dat cartografie wezenlijk of zelfs maar goeddeels identiek zou zijn met landmeetkunde (of topografie of geografie). Deze zijn voorwaarde, geen waarborg voor een goede kaart. Enigszins overdreven gezegd: het eigenlijke werk van de cartograaf heeft weinig of niets te maken met landmeetkunde of geografie of geologie of statistiek, of welke andere bron van gegevens dan ook. De cartograaf (wat niet hetzelfde is als een kaarttekenaar) vertaalt velerlei geografische gegevens, waaronder vaak landmeetkundige gegevens, in symbolentaal met behulp van de geijkte middelen der grafische expressie: punt, lijn, vlak, kleur en schrift, en een vaak ingewikkelde grammatica en idioom die, al naar het type van de kaart, ten dele en tot op zekere hoogte door traditie of voorschrif-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1970 | | pagina 81