86
vinden, zijn er een groot aantal geheimzinnige carto
grafische handelingen verricht die helaas de mogelijkheid
niet altijd uitsluiten van verminking of verruwing der
oorspronkelijke gegevens. Zowel de schaal van de kaart
als de technieken van voorstelling, tekening en reproduktie
beïnvloeden de mathematische nauwkeurigheid en, alge
mener gezegd: de bruikbaarheid, begrijpelijkheid en lees
baarheid.
Ik heb geprobeerd aannemelijk te maken dat een geodeet
zijn tijd goed besteedt als hij zich enigszins op de hoogte
stelt van de grote invloed die cartografische ontwerp-
kunst en technieken kunnen hebben op de presentatie
van gegevens en ideeën in kaarten.
Ik heb verder betoogd dat bepaalde geodeten, met grafische
en enige geografische belangstelling, zich via verdere
studie zouden kunnen ontwikkelen tot wat ik genoemd
heb kaartredacteurenverbindingsofficieren, tolken tussen
de eigenlijke kaartenmaker en degene die voor de uit te
beelden gegevens verantwoordelijk is.
Het zijn de cartografische geodeten die, meer dan gewone
geodeten (als ik het zo zeggen mag), in staat moeten zijn
een kaart zelfstandig te beoordelen. En ik herinner hier aan
de stelling die ik elders in dit artikel al impliciet heb ver
meld: beoordeel een kaart als elke andere informatie.
Met andere woordenwanneer we even afzien van termen
als mooi en lelijk, en we begrippen als schoonheid en
esthetiek als te moeilijk en te problematisch buiten be
schouwing laten, beoordele men een kaart aldus:
1. Naar de aard van de inhoud. Wat heb ik hieraan? Is
dit interessant? Is dit waar, nauwkeurig, betrouwbaar?
Enzovoort.
2. Naar de doelmatigheid van de grafische vertaling.
Gaat hier niet onnodig informatie verloren? Begrijp ik
de mededeling binnen redelijke tijd? Heeft de cartograaf
niet een oneconomische weg bewandeld
3. Naar de grootte van de cartografische uitdaging. Was
het uitbeelden van deze gegevens een probleem of
een peuleschil? Heeft de cartograaf hier een bijna on
menselijke taak tot een goed einde gebracht, of heeft hij
iets kinderlijk eenvoudigs slecht weergegeven: onklaar,