rechtszekerheid. Goed. Onze beschrijvingen geven vastigheid, houvast. Je kunt grenzen opnieuw uitzetten en zorgen dat de we reld niet ongeoorloofd verandert. Wat kan je nog meer doen met de beschrijvingen die geodeten maken? Je kunt ze gebruiken om mee te gaan ontwerpen, om ermee te plannen. Op een kaart kan je lijnen trekken. Kijk, dat wordt nu rijksweg 19. Je kunt op een kaart de toekomst zichtbaar maken. Geodeten doen dat niet, die maken het verleden zichtbaar. Op een seminar over kartografie en regionale planning, dat ik een paar maanden geleden bijwoonde, werd ook door anderen dan geodeten over vrijwel niets anders ge praat. Pogingen van een enkeling om een discussie op gang te brengen over het zichtbaar maken van mogelijke toekomstige ont wikkelingen, teneinde de mensen in staat te stellen verstandig te kiezen, werden in de kiem gesmoord door de vastleggers. Jammer. Hoe werkt een ander met de gegevens die de geodeet heeft vastge legd? Doet hij er wel wat mee, en wat doet hij er precies mee? In dit probleem is de geodeet nog nauwelijks doorgedrongen, en ook dit is een algemeen verschijnsel in de kring van de vastleg gers. We hebben dank zij de ontwikkeling van de techniek de mogelijk heid zeer grote hoeveelheden informatie te verzamelen en te ver werken. Iedereen roept om méér informatie, informatiesystemen rijzen als paddestoelen uit de grond. Maar ik heb het onbehaaglij ke gevoel, dat een heleboel van deze informatie niet wordt ge bruikt, bij de voorbereiding van beslissingen, in ontwerpprocedu- res. Ontwerpers, plannenmakers, beslissers zullen je niet kunnen zeggen welke cijfers voor hen doorslaggevend waren en waarom. Hoe beslis je, op grond van welke informatie maak je een plan, een ontwerp van de toekomst? Daar bestaat helaas nog nauwelijks enig inzicht in. De wetenschap heeft zich wel zeer intensief bezig ge houden met waarnemen, meten, beschrijven, classificeren, orde nen van dingen die er al waren, maar het creëren, scheppen, vormgeven, ontwerpen, kiezen verschrikkelijk verwaarloosd, en in het onderwijs is de situatie net zo. !Ontwerpen is dat, wat ont werpers doen1 en TJe kunt het, of je kunt het niet*, daarmee is on ze kennis van het ontwerpproces wel aardig omschreven. Geodeten maken nauwelijks concrete dingen. Maar ze ontwerpen, hoe dan ook, wel werkwijzen, instrumenten, regelingen, die ze zelf of anderen zullen moeten toepassen. Ook al geven ze geen vorm aan de buitenwereld, ze geven wel vorm aan hun werk, ook aan werk waarmee de buitenwereld veranderd zal worden, zoals bij de land- en stadsinrichting. Zo zie ik althans de taak van de 156

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1975 | | pagina 157