BEWEGING IN DE GEODESIE
Dr. ir. L. Aardoom
Het schijnen goede tijden te zijn voor de geodesie. Je zult wel wat
ouder moeten zijn en meer ervaring moeten hebben om dat écht te
kunnen beoordelen. nHet vak ontwikkelt zich in een snel tempo",
wordt wel gezegd; "in een versnèld tempo", voegt een ander haas
tig toe. Het zal wel waar zijn, maar het is niet zo bijzonder. Zo
als de meeste technisch-wetenschappelijke vakgebieden staat de
geodesie op de markt van vraag naar uitkomsten en aanbod van
hulpmiddelen. Vraag en aanbod beïnvloeden elkaar: niet alleen sti
muleert de toenemende behoefte aan geodetische uitkomsten de
ontwikkeling van geodetische hulpmiddelen, maar ook het omge
keerde is waar, misschien wel in de eerste plaats. Zo gaat het zo
vaak. Onbewust of bewust volgt de geodesie de algemene maat
schappelijke, technische en wetenschappelijke ontwikkelingen. In
Nederland, met name in de delftse geodetische opleiding, is deze
tendens, zeker met betrekking tot het maatschappelijke aspect,
duidelijk merkbaar. Dit betreft dan de vraag naar geodetische uit
komsten, de geodetische doelstelling. De specifieke situatie van
het dichtbevolkte Nederland maakt dat een richten op de bij die
situatie behorende landmeetkundige problematiek in ons land dui
delijker aan de dag treedt dan veelal elders. Maar soortgelijke
ontwikkelingen zien we toch ook in enkele andere landen. In tegen
stelling tot deze ontwikkeling van de geodesie onder invloed van
behoeften, in dit geval direct maatschappelijke, tekent zich vooral
ook in de laatste jaren een ontwikkeling van het vakgebied af onder
druk van algemene technische ontwikkelingen. Laatstbedoelde ont
wikkelingen hebben geleid en leiden tot de bouw en het gebruik van
instrumenten voor de meting van in de geodesie bruikbare groot
heden. Zulke grootheden kunnen dan in hun soort voor het eerst
worden gemeten, dan wel worden gemeten met een betere precisie
dan voorheen het geval was. Technische mijlpalen die zo nieuwe
mogelijkheden voor de geodesie meebrachten zijn de doorvoering
van de automatisering, het in gebruik nemen van kunstmatige
aardsatellieten, het beschikbaar komen van zeer stabiele frequen
tiestandaards en de uitvinding van de laser. In de praktijk gingen
deze ontwikkelingen vaak hand in hand, ook bij hun beïnvloeding
van de geodesie.
171
