lijke geodetische aanknopingspunten is Cook!s (1973). Een gemak
kelijk leesbaar overzicht over actuele geodynamische problema
tiek vindt men bij Gass et al (1971).
Actuele geodynamische interessegebieden, tevens met mogelijke
geodetische bemoeienis, zijn de aardschollentectoniek, de aard
rotatie, de aardgetijden en de verdere detaillering van de kennis
omtrent het zwaartekrachtsveld. Dit zijn onderwerpen uit wat men
zou kunnen noemen "geodetische geodynamica"of misschien wel
"geodynamische geodesie", dus het specifieke geodynamische toe
passingsgebied van moderne nauwkeurige metingen met geodeti
sche strekking. Tot deze metingen behoren ook de in 1969 begon
nen afstandsmetingen met lasers naar speciale op de maan ge
plaatste spiegels (zie Faller en Wampler, 1970). Laatstbedoelde
metingen hebben natuurlijk een veel ruimer toepassingsgebied dan
de geodesie bestrijkt. Maar voor de geodynamica heeft het, zeker
theoretische, voordelen het aarde-maan stelsel in zijn totaliteit
te beschouwen en wel te meer naarmate de meetprecisie toeneemt.
Trouwens in meer strikt geodetische kringen richt de belangstel
ling zich de laatste jaren ook steeds meer op de maan, met name
wat betreft de bepaling van het zwaartekrachtsveld van de maan en
wat betreft de kartering van het maanoppervlak. Of deze belang
stelling nu, na het afsluiten van het Apollo-programma, zal door
zetten, valt nog te bezien. Het schijnt dat na enkele jaren laser -
afstandmeten naar de maan, de vragen betreffende de beweging
van de maan in eerste instantie zijn beantwoord en dat het maan-
afstandmeetprogramma zich meer zal gaan richten op de aarde,
met name op een nauwgezet onderzoek naar de draaiing daarvan.
Zo kunnen de maanafstandmetingen als geodynamisch-geodetische
metingen worden opgevat. De geodetische geodynamica bestrijkt
natuurlijk maar een beperkt gedeelte van de geodynamica, name
lijk alleen dat gedeelte, waar geodetische metingen kunnen bij
dragen tot probleemoplossing. Het gaat hier om de midden- en
lang-periodische problematiek van de geodynamica. Zo valt het
seismisch onderzoek er in eerste instantie buiten, hoewel aardbe
vingen belangrijke indicatoren kunnen zijn van een lang-periodisch
of seculair proces als de aardschollentectoniek, voor de bestude
ring waarvan de geodesie belangrijk waarnemingsmateriaal hoopt
en verwacht te kunnen bijdragen. De grondslagen voor de geodyna
mische geodesie werden in 1969, toen zich de genoemde instru
mentele ontwikkelingen gingen aftekenen, gelegd op een daartoe in
Williamstown, Massachusetts in de Verenigde Staten gehouden
conferentie. De uitkomsten van deze conferentie zijn neergelegd in
het Williamstown-rapport" (Kaula, 1970), waarnaar nog steeds
174
