Een kort en schematisch overzicht van de thans in gebruik zijnde
elektronische plaatsbepalingssystemen voor middelbare en grote
afstanden volgt hieronder.
Standaarddeviatie
overdag 'snachts
Systeem
Omega
Decca
Loran-C
Loran-A
Frequentie
10 kHz
100 kHz
100 kHz
1,8 Mhz
Golflengte
30.000 m
3.000 m
3.000m
170 m
Reikwijdte
6.000 zm
300 zm*
1.000 zm
700 zm
1.000 m
50 m
300 m
2.000 m
2.000 m
2.000 m
450 m
5.000 m
overdag; 's nachts niet meer dan 200 zeemijlen
over zee; over land (grondgolf) niet meer dan 750 zeemijlen.
Bij kleinere afstanden kan, bij een gunstige opstelling van de sys
teemcomponenten, een standaarddeviatie van één, of enkele me
ters worden verkregen, doch dan is het bereik doorgaans niet gro
ter dan zichtafstand.
Systemen als Hi-Fix en Motorola, het ene met behulp van radio
golven, het ander op radarbasis, kunnen dit soort nauwkeurigheid
geven.
Een vernuftig gebruik is van deze intrinsieke nauwkeurigheid ge
maakt bij het door KLM Aerocarto ontwikkelde "MULTIDIST"-sys
teem, waarbij door middel van radarpulsen, vanuit een vliegtuig,
directe afstanden worden gemeten naar maximaal vier transpon
ders, welke op afstand kunnen worden bediend en zijn opgesteld in
nauwkeurig vastgestelde punten op de vaste wal. Deze vier afstan
den worden elke 2 l seconde gemeten.
Door een nieuw, door Aerocarto ontwikkeld maar nog niet gepubli
ceerd, calibratiesysteem kunnen de standaarddeviaties in de ge
meten afstanden worden teruggebracht tot 0,5 a 1 meter bij afstan
den tot 200 kilometer. Door gelijktijdige meting van de afstand
naar het vast te leggen object, terwijl het vliegtuig daar een bocht
omheen beschrijft, wordt een overbepaalde positie gevonden met
een standaarddeviatie van één tot twee meter.
Zowel boven land in onherbergzame gebieden, maar vooral boven
zee is dit systeem het beste dat thans bestaat maar hoofdzakelijk
toegespitst op het vastleggen van één of enkele punten. Voor con
tinue plaatsbepaling van een zich bewegend vaartuig zou het te
duur worden. Voor een nauwkeurige Msurveymet behulp van door
een helicopter door het water gesleepte apparatuur, zou Multidist
echter een voortreffelijk plaatsbepalingssysteem kunnen worden,
185
