Of de transponders aan een kabel neergelaten wor den danwel vrij vallend naar de bodem neerdalen, zij komen op willekeurige posities t.o.v. elkaar te recht. Het moederschip is echter in staat hun on derlinge posities te bepalen en zo vormen zij het netwerk voor de ontginning. De nauwkeurigheid van deze metingen wordt o.a. beïnvloed door de onbekende water lagen waar de signalen doorheen moeten (zie fig. 2). Inmiddels wordt de airlift neergelaten, die bestaat uit een zeg 5 km lange buis met een diameter van naar schatting 75 cm. Aan het ondereinde zit een apparaat dat de knollen moet verzamelen en naar de zuigmond toevoeren. Op ca. 600 m onder het wateroppervlak wordt fijn verdeelde lucht in de buis gespoten; de luchtbelle tjes zullen uitzetten naarmate ze hoger stijgen en daarmee neemt ook hun stijgkracht toe. Zodoende zijn ze in staat de hele waterkolom te versnellen en de knollen mee omhoog te voeren. Het oppervlakteschip is onderhevig aan de invloed van de zeestroming, getij, wind, golven en dei ning; de buis hangt in een flauwe kronkel, veroor zaakt door stromingen die kunnen verschillen met de hoogte. En nu moet er gepoogd worden om met het winap paraat, dat zich met voetgangerssnelheid over de zachte zeebodem beweegt, een laagje van liefst niet meer dan 15 cm dikte in een voorgeschreven baan op te pakken. Zie hier de uitdaging aan con structeur, electronicus en geodeet. Het spreekt vanzelf, dat het winapparaat niet door het oppervlakte schip over de bodem gesleept kan worden, want de 75 cm dikke pijp is in verhouding niet meer dan een ijzig dun touwtje waar niet mee gestuurd kan worden; het winapparaat moet dus van een autonome aandrijving voorzien worden. De reactiekracht kan niet aan de zeebodem, die uit zacht diepzeeslib bestaat, ontleend worden; daar toe is het draagvermogen te gering. Het ondereinde van de buis is scharnierend uitge voerd, zodat de verticale bewegingen van het schip gecompenseerd kunnen worden en het winapparaat de glooiing van de bodem kan volgen. 211 Fig. 3 lucht voortstuwinö JcijFlichamen transducer \n. transponder 1_

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1975 | | pagina 212