Hydrografische metingen
Voor de bepaling van de topografie van de zeebodem in algemene
zin en voor het kunnen constateren en kwantificeren van verande
ringen. die hierin op natuurlijke of kunstmatige wijze worden aan
gebracht, dienen lodingen te worden uitgevoerd. Evenals bij de
terrestrische metingen betreft het hier de bepaling van de onder
linge ligging van punten op het "vaste" aardoppervlak (x, y en z
metingen) en een adequate voorstelling van de meetresultaten.
De plaats waar de lodingen worden uitgevoerd en het doel waar
voor zijn in sterke mate bepalend voor het te gebruiken instrumen
tarium en de opname- en verwerkingstechnieken.
Met name bij de lodingen t.b.v. de begeleiding en bewaking van
baggerwerkzaamheden (zoals de aanleg en het op diepte houden van
de scheepvaartgeulen van en naar Hoek van Holland) zal gestreefd
moeten worden naar een zo hoog mogelijke reproduceerbaarheid in
de plaats- en dieptebepaling en het zo snel mogelijk beschikbaar
zijn van de meetresultaten. Voor de plaatsbepaling komen, vanwe
ge de vereiste continuïteit en reproduceerbaarheid, slechts electro-
nische (polaire-, circulaire-, hyperbolische) systemen in aanmer
king. In vele gevallen zal het gebruik van een hyperbolisch sys
teem de voorkeur verdienen, omdat:
a. het afstandsbereik zeer groot is (niet beperkt tot "line of sight").
b. een onbeperkt aantal vaartuigen (bagger- en lodingsvaartuigen)
hiervan gebruik kan maken ("multi-user" systeem).
Voor de dieptebepaling wordt meestal gebruik gemaakt van echo
lood apparatuurwaarmee het mogelijk is om zowel apart als si
multaan met twee (of meer) frequenties te werken.
De frequentiekeuze (b.v. 30 Kc: brede bundel of 200 Kc: smalle
bundel) is mede afhankelijk van de geaccidenteerheid van de zee
bodem; een gecombineerd gebruik is geschikt voor het detecteren
van slib lagen die zich eventueel boven de vaste bodem bevinden.
De verzamelde plaats- en diepte-informatie kan in principe op een
drietal manieren verwerkt worden tot lodingskaarten:
- manuale verwerking
- verwerking van op ponsband vastgelegde gegevens m.b.v. een
computer
- direkte, automatische, verwerking aan boord.
Bij lodingen die dienen voor de begeleiding en bewaking van bagger
werkzaamheden wordt de derde verwerkingsmethode bij voorkeur
gebruikt. Hiervoor is op één van de vaartuigen een zgn. automa
tisch lodingssysteem geplaatst, bestaande uit een minicomputer en
een piottafel.
"On-line" worden hierbij op magneetband direct de gedigitaliseer-
219
