eigening kan worden overgegaan ter verwezenlijking van herinrich
tingsplannen. De onroerende goederen, waarop onteigening van
toepassing is, worden aangegeven in het plan van voorzieningen.
Onteigening is mogelijk voor verandering van bestemming, doch
ook voor bescherming van de bestaande situatie. In beide wetsont
werpen is het mogelijk om ten behoeve van de herverkaveling nieu
we zakelijke rechten te vestigen. De procedures betreffende vast
stelling van rechten en grondschatting en van het plan van toedeling
zijn in grote lijnen hetzelfde als die van een wettelijke ruilverkave
ling. De reële waardevermeerdering als gevolg van de uitgevoerde
werken en het plan van toedeling komt ten laste van de eigenaren.
In de Herinrichtingswet voor Oost-Groningen en de Veenkoloniën is
vastgelegd dat, zowel bij de opstelling van het herinrichtingspro
gramma als bij het opstellen van herinrichtingsplannen, gelegen
heid tot inspraak wordt geboden. In deze Herinrichtingswet is wel
de grondverwerving voor niet-agrarische doeleinden veilig gesteld,
maar zijn nog geen regels opgenomen voor onderhoud en beheer
van het landschap.
Verhouding bestemming-inrichting
In veel recente publicaties - voor een deel met een beleidsmatig
karakter - zoals de ''Oriënteringsnota Ruimtelijke Ordening", het
door de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening opgestelde
"Advies over de Landinrichting", de "Nota betreffende de relatie
Landbouw en Natuur- en Landschapsbehoud", het advies "Beleids
aspecten nieuwe wettelijke regeling Landinrichting" van de werk
groep landinrichting van het Landbouwschap, alsmede in diverse
publicaties van Prof. mr. P. de Haan, komt naar voren dat de pla
nologische basis voor landinrichting gevonden moet worden in het
streekplan. In het streekplan moet worden aangegeven voor welke
gebieden inrichting wenselijk en noodzakelijk is. Het streekplan
wordt daarbij omschreven als het centrale ontmoetingspunt van de
bij Rijk, Provincie en Gemeente levende inzichten. Bestuurlijke
coördinatie en integratie en de afweging van belangen bij de be
stemming van de ruimte zou hier plaats moeten vinden. Het streek
plan zou dan regels moeten bevatten omtrent het gebruik van ge
bieden. Op basis van de doelstellingen en uitgangspunten van het
streekplan kan een landinrichtingsprogramma ontwikkeld worden,
dat de juridische middelen en kosten aangeeft om de inrichting te
kunnen realiseren. Planologische grondslagen en inrichtingsmid
delen staan dan ter beschikking. Nadere uitwerking vindt plaats in
inrichtingsplannen. In de praktijk moet worden geconstateerd dat
veel streekplannen hier (nog) niet geschikt voor zijn. De streek-
53
