toe vaak niet erg veel van deze elementen terug te vinden. De ma
nier waarop 10 tot 15 jaren geleden in stedebouwkundige studie
groepen aan de afdeling Bouwkunde werd gewerkt is in dit opzicht
illustratief. In deze studiegroepen waren ook toen al verschillende
studierichtingen van universiteiten en hogescholen vertegenwoor
digd. Na een periode van inwerken werd een onderzoekprogramma
opgesteld, dat vervolgens vrij veel tijd in beslag nam. Statistieken
werden geraadpleegd, boeken van geestelijken, uit het gebied waar
over de groep een plan moest maken, bestudeerd, er werd veldon
derzoek gepleegd en inventarisatie van de bouwkundige kwaliteit
gemaakt enz. Dit ging door, totdat plotseling van de kant van de
mentoren het signaal kwam dat een plan gemaakt moest worden.
Bouwkundige studenten, die tot dan toe een beetje verloren hadden
rondgelopen, leefden op, trokken de viltstift en sloegen aan het
schetsen. In enkele dagen was dan het wonder geschied: er lag een
plan op tafel. De rest van de tijd werd besteed aan het maken van
het rapport en aan de uitwerking in het kader van een afstudeer
project.
Deze gang van zaken week, zij het met het onderscheid tussen lief
hebberij en beroepsmatigheid, niet veel af van wat zich bij stede-
bouwkundige en planologische diensten afspeelde. Het proces van
planvorming kende eigenlijk drie fasen:
- het onderzoek naar verleden en heden
- het maken van een aantal prognoses voor de toekomst
- het maken van het plan.
De bovenbeschreven situatie heeft om het geleerder te zeggen de
volgende eigenschappen:
- de vorm van planning is statisch, het plan is een gewenste toe
stand en geen gewenste procesgang
- de wijze van tot standkoming is intui'tief en sterk op de architec
tentraditie gebaseerd
- de realisering van een plan heeft nauwelijks of geen aandacht
- de invloed van de sociale wetenschappen (sociologie en economie)
op de inhoud van het plan is onaanwijsbaar of afwezig.
Tegen deze wijze van plannen maken is verzet gerezen. Er ontstond
in de jaren T60 een meer analytische stroming van planologen, be-
invloed door denkbeelden uit de operationele research en de cyber
netica. Systeemanalyse, procesplanning en modelbouw zijn enkele
trefwoorden, waarmee deze stroming is te kenschetsen*.
64
Zie b.v. - ir. Th.Quené: Verstedelijking, de geleiding van een proces,
publikatie '71-6, R.P.D.
- Planning en onderzoek op het gebied van de ruimtelijke ordening,
publikatie '73-4, R.P.D.
