oppervlak. Indien in het betreffende gebied voldoende zwaarte
krachtswaarnemingen gedaan zijn om de vorm van de geoi'de ook
met hoge nauwkeurigheid te berekenen kan de afwijking tussen
gemiddeld zeeoppervlak en geoide gevonden worden. Dit wordt
de z eetopogr af ie genoemd. Deze zeetopografie verschaft
ons belangrijke oceanografische informatie. Hiermee kunnen
stromingen, temperatuurverschillen, dichtheidsverschillen,
golfhoogten, windopstuwing en luchtdruk effecten bepaald worden.
Maatschappelijk zijn deze grootheden vooral van belang voor de
scheepvaart, visserij en de weersvoorspelling. Ook kunnen op
deze wijze tijdig zgn. tsunamiTs worden opgespoord. Dit zijn erg
lange vloedgolven die veroorzaakt worden door aardbevingen on
der de zeebodem. Aan de kusten veroorzaken deze vloedgolven
grote verwoestingen. De variatie van de zeetopografie in de tijd
levert ons een inzicht in het verloop van de processen. Op grond
van oceanografische gegevens schat men de orde van grootte van
de zeetopografie op 1 k 2 meter.
In gebieden waar de geoide niet nauwkeurig bekend is kan mende
vorm van het zeeoppervlak gebruiken om de geoide te bepalen.
De zeetopografie moet men schatten aan de hand van temperatu
ren en stromingen die op oceanografische wijze zijn gemeten.
We vinden dan de geoidehoogte met een precisie van ongeveer 1
m. Deze nauwkeurigheid kon met voorgaande technieken in de
meeste gebieden op aarde niet gehaald worden. Bovendien krij
gen we met de altimeter een homogeen beeld van de geoide over
de gehele aarde, dus in een wereld-geodetisch-systeem. In te
genstelling met geoideberekeningen uit de verandering van de
baanparameters van een satelliet, vinden we bij de altimetrie
ook de kortperiodieke variaties in de geoide. Het belang van de
aldus bepaalde geoide is dat hieruit weer zwaartekrachtvariaties
berekend kunnen worden, waardoor de baanberekeningen van sa
tellieten verbeterd worden. Dit is belangrijk voor geometrisch-
geodetische satelliettechnieken, zoals plaatsbepaling uit doppler-
metingen. Ook geven de afwijkingen van de waargenomen baan
t.o.v. de berekende baan ons informatie over stralingsdruk en
wrijving in de atmosfeer.
Uit het voorgaande blijkt dat de Seasat-A ons veel waardevolle
gegevens kon verschaffen. Daar het echter de eerste satelliet in
zijn soort was, waren er twee speciale gebieden op aarde aange
wezen als testgebied. Dit waren de Caribische zee en de Noord
zee. In deze gebieden moesten zoveel mogelijk geofysische,
oceanografische en meteorologische gegevens verzameld worden.
Voor ons, geodeten, betekende dit dat het zwaartekrachtsveld
moest worden bepaald.
107
