-de ruimtelijke omgeving: natuurlijke en/of door de mens bei'nvloede omgeving, beide met hun eigen kwaliteiten, -de samenleving: de behoeften en activiteiten van de mens, waarbij sociale, culturele en andere (bijvoorbeeld esthetische) waarden een rol spelen, en het technisch kunnen van de mens. De huidige snelle maatschappelijke veranderingen die zowel op zichzelf als wat hun ruimtelijke uitwerking betreft moeilijk kun nen worden voorzien, stellen de overheid voor ingewikkelde vra gen ten aanzien van inhoud en aanpak van het ruimtelijk beleid. Waar kan en moet de overheid de ontwikkelingen (bij)sturen? Ruimtelijk beleid begint in dit verband duidelijk een onderdeel te worden van het totale overheidsbeleid, geïntegreerd met de an dere beleidsvelden. Het laatste betekent met name op provin ciaal niveau: integratie van de ruimtelijke uitwerking van het be leid in deze velden (meestal sectoren geheten - zie de eerder genoemde artikelen in het lustrumboek 1970-1975). Er is even wel meer te integreren. In een recent seminar van de Economie Commission for Europe (1979) is dit als volgt samengevat: -verticale integratie: tussen het beleid van de verschil lende overheidsniveaus. -horizontale integratie: de (ruimtelijke) samenhang tussen de verschillende sectoren van het beleid van het desbe treffende overheidsniveau. -maatschappelijke integratie: de plannen moeten vol doende (mede) worden gedragen door de bevolking willen ze gerealiseerd kunnen worden. -tijds- en programmatische integratie -institutionele integratie: het goed op elkaar afstem men van de bemoeienissen van de betrokken instellingen in de verschillende planfasen. In het vervolg van dit artikel zal op de eerste drie integratie vor men verder worden ingegaan. Voor haar beleid stelt de overheid onder meer plannen op. Deze plannen waren vroeger eindplannen; thans wordt het plannings- werk nadrukkelijk verder getrokken (zie ook het overzicht vol gens Krenkels): - planvoorbereiding: onderzoek, alternatieven, overleg, ontwerp. -vaststelling van het plan. - als in het plan veranderingen worden aangegeven: uitvoe ring van het plan. - beheer. De laatste twee onderwerpen krijgen in de moderne ruimtelijke plannen steeds meer aandacht en beïnvloeden ook de opzet van het plan. 227

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1980 | | pagina 228