er de voorkeur aan om het topografische werk als onderdeel van
het ontwerp of van de constructie, aan een onderaannemer over
te laten. In zoTn geval moet met kracht op de verantwoordelijk
heden en de coördinerende functie van de topografische afdeling
worden gewezen. De geodeet zal in ieder geval niet in zijn ivo
ren toren mogen zitten, maar zijn opvattingen met overtuigende
argumenten tegenover niet-geodeten naar voren moeten brengen.
Economische aspecten
Het is een voortdurende noodzaak om eisen aan precisie en be
trouwbaarheid af te wegen tegen urgentie en kosten. Twee voor
beelden kunnen dit verduidelijken:
a. Een verkennings seismisch onderzoek moet zo snel mogelijk
beginnen in een nieuwe concessie. De verwachte productie is
ca. 250 lijnkilometers per maand.
Het is duidelijk dat het uitzetten en meten van de schotpunten
en seismometers in een dergelijk tempo een zware opgave
wordt en dat het moeilijk zal zijn om daarbij over een uitge
strekt gebied een absolute nauwkeurigheid van 25 of zelfs van
50 meter te garanderen.
De geodeet zal, terecht, naar voren brengen dat hij een be
trouwbare wijdmazige grondslag wil meten om daar bijvoor
beeld iedere 25 km op aan te sluiten.
Als echter de concessievoorwaarden zodanig zijn dat er bin
nen een jaar geboord moet worden en dat kort daarna, afhan
kelijk van de resultaten, de concessie geheel of gedeeltelijk
zal moeten worden opgegeven, dan zal zoTn grondslag niet
verantwoord zijn.
Bij concessies die een langere looptijd hebben zal het werk
zich meestal gauw concentreren op de gebieden met de beste
vooruitzichten. Grote delen komen pas na jaren aan de orde,
of zijn in het geheel niet attractief. Bovendien moet men re
kening houden met het feit dat merktekens van vaste punten
vaak een erg korte levensduur hebben.
Deze en soortgelijke overwegingen zullen bij de planning van
geodetisch werk bijna altijd een discussiepunt zijn.
b. Een 300 km lange pijplijn moet worden aangelegd door maag
delijk terrein. Hiervoor is een verkenning noodzakelijk en
moet een strook in kaart worden gebracht. De ontwerper ge
bruikt deze kaart bij het nemen van beslissingen betreffende
pompstations, kromtestralen, ingravingen, bruggen, bevei
ligingen e.d.
De constructeur kiest o.a. aan de hand hiervan het te gebrui
ken materieel en de te volgen bouwprocedure en gebruikt de
gegevens tevens bij het opstellen van zijn prijsopgave.
285
