len. Het zijn ook de aspecten waarin de geodeten het minst ge
traind zijn en vaak weinig gevoel voor hebben.
Dit was iets over de rol van de geodeet in de luchtkaartering in
het verleden. Hoe zien wij die nu en in de toekomst?
3. De actuele situatie in perspectief
Er heeft zich inmiddels een vrij revolutionaire innovatie in de
Geodesie voorgedaan, nl. de digitale kaartering, zowel uit foto-
grammetrisch als uit terrestrisch verzamelde gegevens.
Wij hebben hier te maken met een diep ingrijpende verandering.
Terwijl de introductie van de fotogrammetrie welliswaar een
nieuwe multidisciplinaire produktiemethodiek introduceerde was
het eindprodukt een kaart, die niet wezenlijk verschilde van de
klassieke kaart, zoals die reeds tientallen jaren werd gemaakt.
Bij digitale kaartering wordt dit anders.
De introductie van digitale kaartering heeft op twee wijzen haar
invloed.
Ten eerste worden vele zaken, die vroeger mogelijk waren doch
in het recente verleden te kostbaar (bijvoorbeeld gravure) of
door de massa onhanteerbaar (bijvoorbeeld bij houding), weer
economisch en technisch haalbaar. Ten tweede ontstaan er ge
heel nieuwe mogelijkheden. Daarmee verschilt deze automati
sering niet van de automatisering van produktieprocessen in an
dere (dienstverlenende) industrieën.
Beide ingangen worden beheerst door het bij digitale kaartering
ontstane digitale bestand van topografische data.
Deze nieuwe mogelijkheden zijn zo groot in getal, dat er een
keuzeprobleem ontstaat: welke van de mogelijkheden moet ont
wikkeld en uitgewerkt worden? Het antwoord op die vraag ligt
bij de potentiële gebruiker. Vervelend is echter, dat die vaak
geen notie heeft wat er dan wel allemaal mogelijk is geworden.
Het onderzoek naar de wensen van de gebruikers heeft daarom
2 niveauTs:
a) fundamenteel onderzoek naar de mogelijkheden, zowel tech
nisch als economisch,
b) toetsing van de onder a) gevonden mogelijkheden aan de wen
sen van de gebruikers en praktische toepassingsaspecten in
een produktieomgeving.
Het is overduidelijk, dat hier een geweldige uitdaging voor de
geodetische gemeenschap ligt. Een uitdaging die alleen in multi
disciplinair verband tot een zinvolle oplossing kan worden ge
bracht dat wil zeggen tot een oplossing die gericht is op maat
schappelijk rendabele toepassingen.
Het fundamentele onderzoek zal op de wetenschappelijke insti-
310