minstens enigszins thuis is in recht, economie en in planologie.
Verschillende van de fysisch-mathematische aspekten zijn in de
studie verwerkt door aanpassing van bestaande vakken zoals
mathematische- en fysische geodesie. Nieuwe vakken zoals zee-
geodesie en meetsystemen bevatten elementen van het filteren.
Verder zijn de hogere jaren zo geprogrammeerd dat gemakke
lijk op nieuwe ontwikkelingen kan worden ingespeeld.
De inhoud van het vakgebied zal op de afdeling ongetwijfeld voor
een belangrijk deel bepaald worden door de nieuwe hoogleraar,
professor Rummel, die onlangs werd aangetrokken. Hij zal ze
ker trachten de studenten te laten delen in de belangrijkste ont
wikkelingen van de laatste tijd.
Mede in verband met de onzekerheid omtrent de invoering van
de tweefazestruktuur is het nog niet goed mogelijk om precies
aan te wijzen hoe één en ander in het studieprogramma tot uiting
zal komen.
4. Wisselwerking met de maatschappij
De meeste van de geschetste ontwikkelingen kunnen moeilijk ge
zien worden als direkte gevolgen van vragen uit de samenleving;
zij zijn meer ontstaan uit toepassingen van mogelijkheden uit an
dere vakgebieden zoals elektronika, rekentechnieken en kunst
manen. Dit betekent echter niet dat de wis- en natuurkundige
landmeetkunde niet van belang zou zijn voor de maatschappij.
Afhankelijk van zijn wereldbeschouwing zal de mens de verschil
lende invloeden op het sociale leven als meer positief of negatief
ervaren.
Er is in de wereld altijd vraag naar een betere kennis van onze
omgeving en daarmee naar de vorm van de aarde, de plaats op
aarde en naar het zwaartekrachtsveld, uit nieuwsgierigheid of
tewel voor de wetenschap. Deze kennis kan ook meer direkt ten
behoeve van de samenleving gebruikt worden, zoals blijkt uit on
derstaande voorbeelden:
1. Om allerlei redenen (welvaart, welzijn, toerisme, oorlog,
enz.) wil men de wereld in kaart brengen,
2. Men wil de rijkdommen van de aarde, zoals mineralen, op
sporen, gebruiksklaar maken en verdelen,
3. Veel grote ongelukken zouden voorkomen kunnen worden als
men de nukken en grillen van de aarde (aardbevingen en ook
zeebevingen) beter zou kunnen voorspellen en liefst zelfs
voorkomen,
4. Het is in letterlijke zin van levensbelang voor de mensheid
om de toestand van de lucht en van het water in de hand te
houden. Ook hier kan de mathematisch-fysische geodesie een
(kleine) bijdrage leveren. Veel brandstofverbruik veroor
zaakt bijvoorbeeld een sterke toename van het C02-gehalte
39