den moet dan gelijk zijn aan de bekende afstand, die uit de coördinaten wordt
berekend. In fig. 4 wordt een dergelijke line crossing voorgesteld tussen de sta
tions NAM-TEXEL (67 km), waarbij de afstanden 300 m vanaf de basislijn
werden gemeten. Deze plot werd overigens in real time getekend. Men krijgt
hierbij uit de spreiding een goede indruk van de nauwkeurigheid van de afstand
meting, terwijl het onderste punt van de parabool aangeeft, dat het afstandsver-
schil slechts 1.2 m bedraagt.
5. Toekomstige plannen
De Afdeling Geodesie heeft onlangs een samenwerkingsovereenkomst gesloten
met Shell, Rijkswaterstaat en Dienst der Hydrografie om in het voorjaar 1986 het
zogenaamde NAVGRAV-project van prof. Rummel uit te voeren. De bedoeling
van dit project is om NAVigatie en GRAVitatie metingen in een gedeelte van de
Noordzee uit te voeren teneinde een betrouwbaar gravimetrisch testnet te realise
ren dat ten grondslag ligt aan het onderzoek van satelliet altimetrie en de waarde
van de plaatsbepaling te kunnen afschatten.
Puntsbepaling/navigatie maakt dus deel uit van dit project. Reeds in december
1984 hebben we met het onderzoekschip H.M. Tydeman van de Koninklijke Ma
rine enige dagen gevaren om verschillende plaatsbepalingssystemen met elkaar te
kunnen vergelijken. Hierbij hebben we veel waardevol waarnemingsmateriaal van
Syledis, Hifix 6 en Global Positioning System (GPS) verzameld. Deze gegevens
zijn voor ons onmisbaar bij de so ft ware-ontwikkeling, waarbij ook een aantal
studenten wordt betrokken. Een belangrijk onderdeel bij dit navigatieproject is
natuurlijk de toepassing van GPS. We kunnen op deze manier met de verschillen
de aspecten van GPS kennismaken, zoals stationaire en dynamische GPS, diffe
rentiële GPS, fasemeting enz. die in de komende jaren steeds meer belangrijk
worden.
106