DE SNELLIUS-EXPEDITIE IN INDONESIË
Ir. G.L. Strang van Hees
Van juli 1984 tot juli 1985 is het Nederlandse oceanografische onderzoekvaartuig,
de M.S. Tyro, in Indonesië voor een uitgebreid oceanografisch, biologisch, geolo
gisch en geofysisch onderzoek. Zoals bekend hebben de Nederlanders sinds de
Gouden Eeuw grote belangen gehad in Indonesië. Dit waren in de eerste plaats
economische belangen zoals de handel in Indonesische produkten. Maar ook op
cultureel en wetenschappelijk gebied is Indonesië een belangrijk land.
Indonesië bestaat uit honderden eilanden die vaak zeer gei'soleerd liggen. Door het
tropische zeeklimaat komen er vele planten en diersoorten voor die elders in de
wereld zeldzaam zijn of geheel niet meer voorkomen. Voor biologen is Indonesië
daarom een uniek en uiterst waardevol gebied. Maar ook op geologisch en geo
fysisch gebied is Indonesië uniek. De aardkorst bestaat uit continentale platen,
aardschollen, die langzaam over de aarde schuiven. In de oceanen zijn er actieve
bergruggen waar heet materiaal uit het binnenste van de aarde omhoog komt en
zich over de oceaanbodem verspreidt. Daardoor worden de continenten met een
paar cm per jaar weggedrukt. Op geologische tijdschaal bewerkt dit echter enorme
veranderingen in de aardkorst en zo kunnen bijvoorbeeld hooggebergten ontstaan
en diepzee troggen, aardbevingen en vulkanen.
Indonesië is gelegen op de plaats waar drie aardschollen te zamen komen, het
Aziatische continent, Australië en de Pacifische oceaankorst. Daardoor zijn de
bewegingen in de aardkorst daar zeer complex en het is tot nu toe niet duidelijk
Hr. Ms. Willebrord Snellius
109
