privaatrechtelijke, bestuursrechtelijke, staatsrechtelijke en volkenrechtelijke.
Privaatrechtelijk gaat het om eigendoms- en andere zakelijke rechtsgrenzen, zoals
die door het Kadaster worden geregistreerd. Het bestemmingsplan geeft een voor-
beel te zien van bestuursrechtelijke grenzen, meestal gebiedsgewijs, soms ook
perceelsgewijs. Daarentegen zijn provincie- en gemeentegrenzen en ook water-
schapsgrenzen staatsrechtelijk bepaald. Uit volkenrechtelijk oogpunt zijn vooral
de landsgrenzen en ook de grenzen van territoriale wateren en continentale pla
teaus van belang, nu deze in internationale verdragen zijn vastgelegd of vanouds
erkend.
Registratie en planning
Heel nauw hangt met deze rechtszekerheidsfunctie van de geodesie samen de
registratie van het rechtsverkeer in onroerend goed en ook de planning van veran
deringen in de rechtstoestand. Eigenlijk zijn registratie en planning men kan
ook zeggen vastgoedinformatie en planologische geodesie - in dit opzicht kanten
van dezelfde medaille. In het eerste geval heeft men te maken met de vastlegging
van veranderingen in de rechtstoestand, zoals die uit het rechtsverkeer als juri
dische component van de onroerend-goedmarkt voortvloeien. Landbouwkundig
en stedebouwkundig gezien komen die grenzen door de opeenvolgende onroe-
rend-goedtransacties echter volkomen willekeurig te liggen.
Op den duur ontkomt de gemeenschap er dan ook niet aan door herverkaveling
van overheidswege de ruimtelijke indeling van landelijke en stedelijke gebieden
in combinatie met de inrichting en het beheer daarvan te verbeteren. Voor de
marktcoördinatie treedt dan de plancoördinatie in de plaats. Men kan het ook
anders zeggen: de allocatie (toedeling) via de markt maakt tijdelijk plaats voor
toedeling (of toewijzing) op planbasis. Het plan van toedeling met het daaraan
voorafgaande plan van tijdelijk gebruik en ook het begrenzingsplan voor de toe
wijzing aan openbare lichamen uit de Landinrichtingswet vormen hiervan de geo-
detisch-juridische uitdrukking.
Wetten
Welke wetten zijn nu in het bijzonder betrokken bij registratie en planning van
veranderingen in de rechtstoestand? Ik kan ze hier niet alle behandelen en beperk
me daarom in hoofdzaak tot een tiental. In de eerste plaats betreft het hier het
nieuwe Burgerlijk Wetboek (NBW), waarin onder meer een nieuw stelsel van
openbare grondregistratie wordt neergelegd en voorts een regeling van het grens
recht in het kader van grondeigendom en burenrecht. Direct daarop aansluitend
136
