bij de rechtbanken, zoals het huwelijksgoederenregister, het boedelregister, het
curatele-register, het faillissementsregister en het surséance-register, waarop op
den duur kan worden aangesloten. Hetzelfde geldt voor de registers van de bur
gerlijke stand en de bevolkingsadministratie bij gemeenten. Wat de registers van
onroerend goed betreft zijn de meeste stukken die ingeschreven worden afkom
stig van het notariaat als tweede hoekpunt van het rechtszekerheidssysteem. Het
betreft dan met name notariële akten, waarin partijen ten overstaan van de notaris
iets verklaren, en notariële verklaringen, waarin alleen de notaris aan het woord
is. Belangrijke voorbeelden van het laatste zijn de verklaring van erfrecht8) en de
verklaring van verjaring.
Rechterlijke macht
Toch blijkt uit het voorgaande ook reeds de belangrijke rol van de rechterlijke
macht in het geheel van de vastgoedregistratie. Deze treedt hierbij in tweeërlei
hoedanigheid op, namelijk enerzijds als burgerlijke rechter en anderzijds als ad
ministratieve. Over de eerstgenoemde rol zegt de Kadasterwet niet meer dan dat
rechterlijke uitspraken, rechtsvorderingen, executorirale en conservatoire besla
gen en andere gerechtelijke stukken kunnen worden ingeschreven in de openbare
registers. Langs die weg vinden zij dus ook hun doorwerking in de kadastrale
registratie en kaarten. Het betreft hier echter initiatieven van de burgers zelf en
niet van de registrerende overheid. Dat ligt al anders bij weigering van de inschrij
ving door de bewaarder, in welk geval de president van de rechtbank ingevolge
art. 3.1.2.4 NBW deze alsnog kan bevelen. In feite betreft het hier de beslissing
van een administratief geschil tussen de burger als aspirant-inschrijver en de be
waarder als overheidsinstantie.
Nog duidelijker komt dit administratieve karakter naar voren bij het beroep
tegen de bijhouding en de vernieuwing van het kadaster. In het eerste geval kun
nen recht- en belanghebbenden ingevolge de artt. 61-64 Kadasterwet tegen de
bijhoudingsresultaten, zoals die hen ter kennis worden gebracht wat betreft te
naamstelling en omschrijving van rechten, kadastrale aanduiding, grootte en
grensligging, opkomen via een bezwaarschrift bij de betrokken ambtenaar van
het kadaster en een beroep op rechtbank en Hoge Raad. In het tweede geval
staat een dergelijke rechtsgang open tegen voorstellen tot vernieuwing van boven
genoemde gegevens, voordat deze in een proces-verbaal van vernieuwing worden
opgenomen (arte. 76-79).
140
