De kracht die nodig is om de kern op zijn plaats te houden is evenredig met de
versnelling c.q. de hoek. Deze kracht wordt opgewekt door een stroom door de
spoel rondom de kern te sturen, de stroomsterkte is evenredig met de hoek.
Transversale versnellingen geven een miswijzing in het uitgangssignaal, door het
signaal echter te sturen door een laagdoorlatend filter wordt de invloed ervan in
belangrijke mate geëlimineerd.
Resumerend met de versnellingmeter wordt na filtering en daardoor met vertra
ging de scheefstand gemeten en met de rate-gyro's de momentane slingering van
de pijler in een richting. De ontworpen hellingmeter bevat twee paren van deze
sensoren om deze grootheden in langs- en dwarsrichting te kunnen meten.
Het plaatsbepalingssysteem is gedurende lange tijd onderwerp van onderzoek ge
weest. Het aantal op de markt aanwezige systemen die op grond van hun specifi
caties in aanmerking kwamen was op dat moment echter beperkt en de gedach
ten gingen al in een vrij vroeg stadium uit naar het uiteindelijk gekozen systeem;
een automatisch volgende theodoliet Minilir genaamd. Met dit systeem waren
reeds in voorafgaande jaren uitvoerig proefnemingen verricht om de toepasbaar
heid van dit systeem in het algemeen te verkennen.
Tegelijkertijd liep in deze fase ook het ontwerp van een meetsysteem ten behoe
ve van het verdichten van de bodem met trilnaalden. Hoewel hiervoor aanvanke
lijk werd gedacht aan een meetsysteem gebaseerd op een handmatig bediende
tachymeter ten behoeve van de plaatsbepaling van deze trilnaalden, was een in
een laat stadium ingebrachte nieuwe wens om de positie van het schip met deze
trilnaalden tijdens het verdichten continu te bepalen aanleiding ook voor dit pro
ces de mogelijkheid van een volledig automatische plaatsbepaling te onderzoeken.
Dit onderzoek leidde tot een voorstel om ook voor deze toepassing het Minilir
systeem te gaan inzetten op grond van personele overwegingen met als bijko
mend voordeel dat de werkbaarheid tijdens slecht weer beter zou kunnen wor
den gegarandeerd en vroegtijdig praktijkervaring met dit systeem zou kunnen
worden opgedaan.
Het Minilir systeem, waarvan het meetprincipe is gebaseerd op het automatisch
gericht blijven op een infrarood bron, geeft alleen hoekinformatie, horizontaal of
verticaal of gecombineerd, met een frequentie van 10 maal per seconde.
Uit oogpunt van controle en zekerheid van plaatsbepaling ingeval van apparatuur-
storing ging voor beide toepassingen de voorkeur uit naar het aanbrengen van een
optische afstandmeter op de Minilir. Het soort afstandmeter en de wijze van
koppeling met de Minilir zijn onderwerp geweest van studies en proefnemingen.
210
