2. Wat wordt er gemeten door een altimeter?
Een altimeter aan boord van een satelliet is een radar die vrijwel continu radio
signalen uitzendt naar het zee-oppervlak direct in het nadir van het ruimtevaar
tuig. De tijd die nodig is van het moment van uitzenden tot ontvangen wordt ge
registreerd aan boord van de satelliet om na passage over een grondstation te
worden doorgegeven.
Op zich heb je als geodeet nog niets aan dit soort metingen. Er zijn nu nog allerlei
aanvullende metingen nodig om iets met deze gegevens te kunnen doen. Daarom
zijn er nog diverse aanvullende instrumenten aan boord van een satelliet die de
ontbrekende informatie leveren. Denk bv. maar eens aan de standregeling van de
satelliet, de stralingsinvloedende magnetosfeer-effecten, etc.
Maar daarmee is de kous nog niet af, ook vanaf de grond wordt er een hoop werk
gedaan om het meetproces in de gaten te houden. Zo wordt er bijvoorbeeld met
laser-, radar- en dopplermetingen vanaf de grond naar het ruimtevaartuig gemeten
om uiteindelijk in staat te zijn een positie en snelheid aan de hoogtemeting toe te
voegen.
Het uiteindelijk samenvoegen en corrigeren van alle gegevens is door NASA ge
daan. In het totaal zijn er ca. 100 miljoen radar metingen in ruwe vorm bekend
van Seasat (om de 0.1 sec een meting gedurende 3% maand meten).
In gecomprimeerde vorm zijn het er ca. 10 miljoen, waarbij nog lang niet alle
metingen geschikt zijn voor de verwerking. In ieder geval is er genoeg onderzoek
dat besteed kan worden aan het verwerken van de gegevens en het interpreteren
van de resultaten.
3. Wat te doen met deze massale gegevensstroom?
In eerste instantie kan je vanuit een meting de hoogte van het zeeoppervlak bo
ven de een referentie ellipsoïde berekenen. Dit is iets wat zeer dicht staat bij het
begrip geoïde, het equipotentiaal oppervlak dat zo goed mogelijk samenvalt met
het gemiddelde zeeoppervlak. Het enige vervelende is nu dat dit gemeten zeeop
pervlak door de altimeter nog vol met afwijkingen zit ten opzichte van het ware
equipotentiaal oppervlak op zeeniveau (getijden, golven, stromingen, etc.).
Dit heeft ook een zeer nauwe relatie met de oceanografie, een onderwerp waar
D. Danas zich mee bezig houdt. Een aantal effecten die het zeeoppervlak versto
ren is achterhaalbaar uit de metingen. Het gaat echter buiten het bestek van dit
verhaal om dat hier te behandelen.
235
