Afb. 1. De Gedempte Botersloot in de jaren dertig. Vooraan, zowel aan de linker
als aan de rechterzijde van de straat huizen uit de zeventiende en achttiende
eeuwsommige met fraaie halsgevels. Aan de linkerzijde van de straat ook nieuw
bouw: vooraan het gebouw van de Telefoondienst bestaande uit twee vleugels en
in het midden het trappenhuis, daarachter het gebouw van de Spaarbank. Rechts
het gebouw van de Gemeentebibliotheek met daarvoor (gedeeltelijk zichtbaar)
de Nieuwe Markt. (Prentbriefkaart).
binnenkwam, zo redeneerde ik, wel voor "groot" aangezien zou worden.
Op een vrije woensdagmiddag in de maand mei van het jaar 1942 ging ik op het
slechte pad, naar de Nieuwe Markt in het toen ledige hart van Rotterdam waar
het statige hoofdgebouw van de Gemeentebibliotheek eenzaam in de vlakte
stond.
Voor mij en voor iedereen die het centrum van Rotterdam, zoals het er vóór mei
1940 had uitgezien nog vers in het geheugen had, was het gaan door deze vlakte
een trieste belevenis. Het puin was geruimd en waar zich eens de kelders onder
de gebouwen bevonden, waren nu diepe waterpoelen ontstaan, waarin groene
kikkers luid kwakend de herovering vierden van het gebied, dat eeuwen geleden
voor hen verloren was gegaan. De Gedempte Botersloot, eens een oer-gezellige
drukke straat waar trams luid bellend rakelings langs de huizen scheerden, was
nu kaal en verlaten. Toch was hier nog iets van de oude stad overgebleven. Het
21
