STOCHASTISCHE OF T AI CHI BEWEGINGEN?
Prof. Dr. Ing. R. Rummel
1Geodesie als deel van een geheel
Enkele jaren geleden zat ik met een vriend tijdens de lunchpauze op de Viktua-
lienmarkt in München. Wij hadden het over de ontwikkeling in de geodesie. Mijn
vriend kwam op een gegeven moment met de stelling dat de geodesie zich in een
"na-wetenschappelijke" fase bevindt. Zonder het te laten blijken ergerde ik
mij zeer aan deze uitspraak, want wie werkt er nou graag in een vak dat eigenlijk
al afgerond, uitgeput, passé is? Ik wist echter dat mijn vriend zich bezig hield
met wetenschapsgeschiedenis en ook dat hij een tijd lang onderzoek in de geode
sie had gedaan en dus als deskundig beschouwd mocht worden. Daarom reageerde
ik niet onmiddellijk; het bier en de bijbehorende "Brotzeit" hadden echter voor
deze dag hun aantrekkingskracht verloren. Wat bedoelde hij met zijn stelling?
Het is inderdaad zo dat reeds in de oudheid de grondslag van de meetkunde is
gelegd en dat in de tweede helft van de 16e en de 17e eeuw de kennis van de me
chanica werd ontwikkeld. Al vanaf 1800 kan men van geodesie als een zelfstan
dige discipline spreken. 2)
Alle voor de geodesie essentiële theorieën, zoals de vereffeningstheorie, poten
tiaaltheorie en de hemelsmechanica ontstonden omstreeks deze tijd en zijn ver
bonden aan namen zoals Gauss, Lengendre, Bessel, D'Alembert, Lagrange, La-
275
