"Vrijwel alle kenmerken van een positief stelsel blijken in het nieuwe BW en
de ontwerp-Kadasterwet in meerdere of mindere mate aanwezig, zodat de
laatste stap op den duur zou kunnen worden gezet".
Kenmerken
"Als voornaamste kenmerken van een negatief stelsel worden vaak genoemd:
1. het ontbreken van garanties voor de volledigheid, juistheid en geldigheid van
de inschrijvingen tegenover rechtverkrijgenden;
2. de lijdelijkheid van de registrerende instanties in verband daarmee;
3. het ontbreken van een complete registratie van de rechten zelf, met de bij
behorende rechterlijke waarborgen;
4. het gemis van financiële waarborgen in de vorm van aansprakelijkheid van de
Staat voor het hele registratiesysteem.
In al deze leemten is in het nieuwe systeem voorzien: nagenoeg complete
rechtszekerheid zowel voor de rechtverkrijgenden als voor de rechthebbenden;
een tamelijk actief optreden zowel van de bewaarder en de landmeter als van de
notaris, uiteraard binnen de grenzen van de wet; een kadaster dat een volledig
overzicht biedt van de rechtstoestand, onder toezicht van de rechter als
beroepsinstantie; een financieel sluitstuk in de vorm van overheidsaansprake-
lijkheid niet alleen voor fouten van ambtenaren, maar ook voor al te grote
risico's van burgers. Van hieruit is het nog maar één stap naar een volledig
positief stelsel, namelijk die welke de Raad van State reeds nu had willen zetten,
te weten ook de kadastrale registratie rechtstreeks in de goede-trouwbescher-
ming te doen delen. Op den duur is deze mogelijkheid alleszins reëel te achten,
zeker wanneer de thans voorgenomen verbeteringen zich voldoende hebben
doorgezet."
Minister Korthals Altes
Minister van Justitie Korthals Altes had kennelijk alleen mijn veel kortere
weergave van dit betoog in Geodesia18 gelezen, toen hij op een vraag van het
kamerlid Van den Berg19 bij de mondelinge behandeling van de Kadasterwet
antwoordde20:
"De heer Van den Berg heeft aandacht gevraagd voor de mening van De Haan
dat Boek 3 en de Kadasterwet tot gevolg zouden hebben, dat het Nederlandse
stelsel voor registergoederen als semi-positief zou kunnen worden geken-
138
18
Het kadastrale vastgoedsysteem in het kader van het Nieuw Burgerlijk Wetboek en de
Kadasterwet, Geodesie NGT 1988, blz. 98 e.v.
19Handelingen Tweede Kamer 1987-1988, UCV 65-7 e.v. (8 juni 1988).
20Idem, UCV 66-9 (9 juni 1988).
