Bezwaar en beroep
Ofschoon deze laatste procedure op het eerste gezicht toch weer aan burgerlijke
rechtspraak doet denken, temeer nu de verzoekschriftprocedure van de art. 429d-
429r van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering daarop van toepassing is
verklaard, betreft het toch in wezen administratieve rechtspraak door de gewone
rechter. Volgens art. 112 lid 2 van de Grondwet 1983 kan de wet de berechting
van geschillen die niet uit burgerlijke rechtsbetrekkingen zijn ontstaan, opdragen
hetzij aan de rechterlijke macht, hetzij aan gerechten die niet tot de rechterlijke
macht behoren. De kadastraal-administratieve rechtspraak behoort, evenals als
de onteigenings- en de herverkavelingsrechtspraak, tot de eerstgenoemde
categorie 7. Hoewel het hier primair over de registratie van burgerlijke rechten
gaat, spelen de onderhavige geschillen zich niet tussen burgers onderling af.
Integendeel, het gaat om een geschil tussen een ambtenaar van de Rijksdienst
van het Kadaster en de Openbare Registers enerzijds en bepaalde belangheb
benden anderzijds. Belanghebbenden die het met zijn beslissing inzake de
bijhouding of vernieuwing van kadastrale gegevens omtrent rechten,
rechthebbenden, kadastrale aanduiding of grootte van de onroerende zaak niet
eens zijn. De ambtenaar neemt op het bezwaarschrift ingevolge art. 60 een
beslissing in de zin van afwijzing of toewijzing van het bezwaar. Tegen die
beslissing kunnen belanghebbenden in beroep komen bij de
arrondissementsrechtbank (art. 61). Volgens art. 62 beschikt de rechtbank
omtrent de wijze waarop de bijhouding of de vernieuwing (art. 76 lid 6) zal
plaatsvinden na oproeping van de verzoeker, de ambtenaar en de belanghebben
den. Ook de Hoge Raad neemt op het cassatieberoep een beschikking.
Rechtsgevolgen
De vraag is natuurlijk wat precies de rechtsgevolgen zijn van ambtelijke en
rechterlijke beschikkingen inzake bijhouding en vernieuwing. In dat opzicht is er
tussen die twee een belangrijk verschil. De bijhouding van de kadastrale
registratie en kaarten geschiedt permanent op grond van stukken ingeschreven
in de openbare registers en verder nog op grond van inlichtingen en waarnemin
gen omtrent de woonplaats en het overlijden van personen, de ligging van op te
meten rechtsgrenzen, alsmede de feitelijke gesteldheid van onroerende zaken
(zie de betreffende paragrafen in hoofdstuk 4). Op zichzelf voegen de bijhou-
dingsresultaten niets toe aan de privaatrechtelijke gevolgen van de rechtsfeiten
waar zij op betrekking hebben. Hoogstens worden die nader gepreciseerd, zoals
op grond van een grensaanwijzing door partijen (art. 57), al dan niet leidende tot
142
27
Over administratieve rechtspraak door de gewone rechter in het algemeen De Haan-
Drupsteen-Fernhout, Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat, deel 2, blz. 215 e.v. en Ten Berge en
Tak, Nederlands Administratief Procesrecht, deel 1, Zwolle 1983, blz. 38 e.v. Zie voor de
herverkaveling speciaal Onroerend-Goedrecht, deel c. Landinrichting, blz. 49 e.v. en voor de
kadastrale bijhouding en vernieuwing Asser Zakenrecht, nrs. 479 en 484.