Allereerst zal enige aandacht besteed worden aan het begrip GIS. Het gaat hierbij om de recente historie, definities en de in de literatuur voorkomende terminologie. Vervolgens wordt iets gezegd over de functionaliteit van GIS. Daarbij wordt aangegeven welke functies vooral voor geodeten interessant zijn. Uiteindelijk zal aan de hand van een voorbeeld worden geïllustreerd uit welke stappen een aantal specifieke GIS-functies bestaan. In de voorbeelden is gebruik gemaakt van één van de meest gebruikte softwarepakketten te weten ARC/INFO. Dit pakket is aanwezig op het CCGM, alwaar het gebruikt wordt voor onderzoeks- en onderwijsdoeleinden. Geografische informatie systemen De ontwikkeling van GIS is voortgekomen uit diverse disciplines, die ieder de computer gingen gebruiken voor eigen specifieke toepassingen op het gebied van ruimtelijke informatieverwerking. Eerst was het doel voornamelijk het inventariseren. De ruimtelijke gegevens werden waargenomen, geclassificeerd en opgeslagen. In de daarop volgende fase kwam de nadruk te liggen op de ruimtelijke analyse van deze gegevens vanuit de vakdiscipline waarvoor de gegevens verzameld waren. Zo lag de nadruk bij kadastrale toepassingen meer op CAD-achtige systemen, terwijl systemen ten behoeve van bijvoorbeeld de bosbouw zich veel meer ontwikkelden in de richting van ruimtelijke analyse (bijvoorbeeld om de mate van erosie te berekenen). Op dit moment zien we dat de technische en conceptuele ontwikkelingen vanuit de afzonderlijke disciplines naar elkaar zijn toegegroeid. Dit heeft met zich meegebracht dat men steeds meer de behoefte heeft aan een totaalbenadering, waarbij het begrip GIS zich over vakdisciplinaire grenzen uitstrekt. De zojuist genoemde trend van parallelle ontwikkelingen op GIS-gebied heeft tot gevolg gehad dat de betekenissen die in de literatuur aan de term GIS worden toegekend nog steeds sterk uiteenlopen. Echter ongeacht de toepas sing blijkt dat de nadruk steeds wordt gelegd op analyse van ruimtelijke gegevens. Het begrip geografisch of ruimtelijk informatie systeem (verder aangeduid als GIS) kan beschouwd worden als de algemene term voor alle systemen die ruimtelijke informatie verwerken. Als we dit nader specificeren komen we bij de definitie van Burrough [1988]; "een GIS is een set gereed schappen voor het verzamelen, opslaan, opvragen, transformeren en weerge ven van ruimtelijke gegevens uit de reële wereld". In feite dient een GIS als een beslissingsondersteunend gereedschap/instru ment. Het kenmerkende daarbij is de mogelijkheid de ruimtelijke gegevens zo 150

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1990 | | pagina 173